Պատճառներ - Կոնտակտային դերմատիտ

Կոնտակտային դերմատիտը առաջանում է ինչ-որ մի նյութի ազդեցության հետևանքով, որը գրգռում է ձեր մաշկը կամ առաջացնում է ալերգիկ ռեակցիա:

Այդ նյութը կարող է լինել հազարավոր հայտնի ալերգեններից և գրգռիչներից մեկը: Հաճախ մարդիկ միաժամանակ ունենում են գրգռիչ և ալերգիկ ռեակցիաներ։

Գրգռիչային կոնտակտային դերմատիտն ամենատարածված տեսակն է: Մաշկի այս ոչ ալերգիկ ռեակցիան առաջանում է, երբ գրգռիչը վնասում է ձեր մաշկի արտաքին պաշտպանիչ շերտը:

Որոշ մարդկանց մոտ պատասխան մաշկային ռեակցիա առաջանում է ուժեղ գրգռիչների եզակի ազդեցությունից հետո: Մյուսների մոտ կարող է ցան առաջանալ նույնիսկ թեթև գրգռիչ նյութերի, օրինակ՝ օճառի և ջրի հետ կրկնվող շփումից հետո: Եվ որոշ մարդկանց մոտ ժամանակի ընթացքում զարգանում է այդ նյութի նկատմամբ տանելիություն (հանդուրժողականություն):

Տարածված գրգռիչներից են՝

• լուծիչներ
• ռետինե ձեռնոցներ
• սպիտակեցնող և լվացող միջոցներ
• մազերի խնամքի միջոցներ
• օճառ
• օդածին նյութեր
• բույսեր
• պարարտանյութեր և միջատասպաններ (պեստիցիդներ):

Ալերգիկ կոնտակտային դերմատիտը զարգանում է, երբ մի նյութ, որի նկատմամբ դուք զգայուն եք (ալերգեն), ձեր մաշկի վրա առաջացնում է իմունային ռեակցիա: Այն հաճախ ազդում է միայն այն տարածքի վրա, որը շփվել է ալերգենի հետ: Սակայն, ալերգիկ ռեակցիա կարող է նաև առաջանալ մի բանից, որը մտնում է ձեր օրգանիզմ սննդի, հոտերի, դեղամիջոցների կամ բժշկական կամ ատամնաբուժական միջամտությունների միջոցով (համակարգային կոնտակտային դերմատիտ):

Մարդիկ հաճախ զգայուն են դառնում ալերգենների նկատմամբ տարիներ շարունակ դրա հետ բազմաթիվ շփումներից հետո: Սա կոչվում է սենսիտիզացիա: Երբ ձեզ մոտ ալերգիա է զարգացում որևէ նյութի նկատմամբ, դրա նույնիսկ փոքր քանակությունը կարող է ռեակցիա առաջացնել:

Տարածված ալերգեններից են՝

• նիկել, որն օգտագործվում է զարդերի, ճարմանդների և շատ այլ իրերի մեջ
• դեղամիջոցներ, ինչպիսիք են հակաբիոտիկային քսուքները
• պերուական բալզամը, որն օգտագործվում է բազմաթիվ ապրանքների մեջ, ինչպիսիք են օծանելիքները, ատամի մածուկները, բերանի խոռոչը ողողող միջոցները և բուրավետիչները
• ֆորմալդեհիդ, որն առկա է կոնսերվանտների, կոսմետիկայի և այլ ապրանքների մեջ
• անձնական խնամքի միջոցներ, ինչպիսիք են մարմնի շամպունները, մազերի ներկերը և կոսմետիկան
• բույսեր, ինչպիսիք են թունավոր բաղեղը և մանգոն, որոնք պարունակում են ուրուշիոլ կոչվող խիստ ալերգենիկ նյութ
• օդածին ալերգեններ, ինչպիսիք են ամբրոզիայի ծաղկափոշին և միջատասպան սփրեյները
• ապրանքներ, որոնք ռեակցիա են առաջացնում արևի տակ (ֆոտոալերգիկ կոնտակտային դերմատիտ), ինչպիսիք են որոշ արևապաշտպան և կոսմետիկ միջոցները:

Երեխաների մոտ կարող է ալերգիկ կոնտակտային դերմատիտ զարգանալ սովորական հարուցիչներից, ինչպես նաև տակդիրների, մանկական անձեռոցիկների, ականջի ծակման համար օգտագործվող զարդերի, ռեզինավոր կամ ներկանյութերով հագուստից և այլնի ազդեցությունից:

Ռիսկի գործոններ

Կոնտակտային դերմատիտի վտանգը կարող է ավելի բարձր լինել այն մարդկանց մոտ, ովքեր ունեն որոշակի աշխատանք և հոբբի: Օրինակները ներառում են՝

• գյուղատնտեսության աշխատողներ
• մաքրողներ
• շինարարական աշխատողներ
• խոհարարներ և այլ մարդիկ, ովքեր աշխատում են սննդի հետ
• ֆլորիստներ
• վարսահարդարներ և կոսմետոլոգներ
• առողջապահության ոլորտի աշխատողներ, ներառյալ՝ ատամնաբուժական աշխատողները
• մեքենավարներ
• մեխանիկներ
• ջրասուզորդներ կամ լողորդներ՝ դիմակների կամ ակնոցների ռետինի պատճառով: