Գրադարան
Կիստոզ ֆիբրոզ (մուկովիսցեդոզ)
1 րոպե
Կիստոզ (ցիստիկ) ֆիբրոզը ժառանգական խանգարում է, որը գերազանցապես ախտահարում է թոքերը և մարսողական համակարգը:
Այն պատճառվում է գենետիկ փոփոխությունից (մուտացիա), որի արդյունքում թոքերի և աղիների կողմից արտադրվող լորձը դառնում է մածուցիկ (թանձր) և կպչուն: Մածուցիկ են դառնում նաև քրտինքը և լյարդի ու ենթաստամոքսային գեղձի կողմից արտադրվող մարսողական հյութերը:
Որպեսզի երեխան այս հիվանդությունը ժառանգի, անհրաժեշտ է, որ երկու ծնողներն էլ կրեն արատավոր գենը:
Կիստոզ ֆիբրոզը սովորաբար հայտնաբերվում է նորածին երեխաների մոտ՝ նորածնային սքրինինգային թեստի միջոցով (քրտնքի թեստ կամ գենետիկ թեստավորում):
Կիստոզ ֆիբրոզով մարդկանց մեծ մասի մոտ դրսևորվում են հետևյալ նշաններն ու ախտանիշները՝
- թոքային խնդիրներ, օրինակ՝ թանձր խորխով հազ, խզզոցներ, շնչարգելություն և հևոց ու հաճախակի կրկնվող թոքային վարակներ, ինչպես նաև ֆիզիկական ակտիվության նկատմամբ անդիմադրողականություն
- մարսողական խնդիրներ, օրինակ՝ խիստ տհաճ հոտով, լորձոտ ու ճարպոտ կղանք, աճի և մարմնի կշռի ավելացման հապաղում, աղիքային խցանումներ (հատկապես նորածինների մոտ) և սուր փորկապություն
- խիստ աղային քրտնարտադրություն:
Կիստոզ ֆիբրոզը կարող է ուղեկցվել նաև թոքերի ախտահարմամբ, սնուցման խանգարումներով, աճի դանդաղեցմամբ և դիաբետով: Կիստոզ ֆիբրոզով գրեթե բոլոր տղամարդիկ և կանայք անպտղունակ են:
Կիստոզ ֆիբրոզը սովորաբար կրճատում է կյանքի տևողությունը:
Այն համարվում է անբուժելի հիվանդություն, սակայն ֆիզիոթերապևտիկ և բուժման այլ մեթոդները կարող են բարելավել կյանքի որակը և կրճատել բարդությունների ռիսկը:
Հոդվածը տեղադրվել է՝ 26-05-2019 վերանայվել է՝ 06-05-2023
Հեղինակ
Հեղինակային բոլոր իրավունքները պատկանում են Մեդեքսին։
Մեդեքս-հեղինակների մասին
Մեր կայքի հոդվածները պատրաստվում են տարբեր ոլորտների փորձառու բժիշկների և առողջապահության մասնագետների կողմից՝ օգտագործելով բժշկագիտության վերջին տվյալները և լավագույն փորձը:
