Առողջական խնդիրներ
Կիստոզ (ցիստիկ) ֆիբրոզ կամ մուկովիսցեդոզ
1 րոպե
Կիստոզ (ցիստիկ) ֆիբրոզը ժառանգական հիվանդություն է, որը գերազանցապես ախտահարում է թոքերը և մարսողական համակարգը։
Այն պատճառվում է գենետիկ մուտացիայից, որի արդյունքում թոքերի և աղիների կողմից արտադրվող լորձը դառնում է մածուցիկ (թանձր) և կպչուն։ Մածուցիկ են դառնում նաև քրտինքը և լյարդի ու ենթաստամոքսային գեղձի կողմից արտադրվող մարսողական հյութերը։
Որպեսզի երեխային այս հիվանդությունը ժառանգվի, անհրաժեշտ է, որ երկու ծնողներն էլ կրեն արատավոր գենը։
Կիստոզ ֆիբրոզը սովորաբար հայտնաբերվում է նորածին երեխաների մոտ՝ նորածնային սքրինինգային թեստի միջոցով (քրտինքի թեստ կամ գենետիկ թեստավորում)։
Կիստոզ ֆիբրոզով մարդկանց մեծ մասի մոտ դրսևորվում են հետևյալ նշաններն ու ախտանիշները՝
- թոքային խնդիրներ, օրինակ՝ թանձր խորխով հազ, խզզոցներ, շնչարգելություն և հևոց ու հաճախակի կրկնվող թոքային վարակներ, ֆիզիկական ակտիվության նկատմամբ անդիմադրողականություն
- մարսողական խնդիրներ, օրինակ՝ խիստ տհաճ հոտով, լորձոտ ու ճարպոտ կղանք, աճի և մարմնի կշռի ավելացման դանդաղում, աղիքային խցանումներ (հատկապես նորածինների մոտ), սուր փորկապություն
- խիստ աղային քրտնարտադրություն։
Կիստոզ ֆիբրոզը կարող է ուղեկցվել նաև թոքերի ախտահարմամբ, սնուցման խանգարումներով, աճի դանդաղեցմամբ և դիաբետով։ Կիստոզ ֆիբրոզով գրեթե բոլոր տղամարդիկ և կանայք անպտղունակ են։
Կիստոզ ֆիբրոզը սովորաբար կրճատում է կյանքի տևողությունը։
Այն համարվում է անբուժելի հիվանդություն, սակայն ֆիզիոթերապևտիկ և բուժման այլ մեթոդները կարող են բարելավել կյանքի որակը և կրճատել բարդությունների ռիսկը։
Հոդվածը տեղադրվել է՝ 26-05-2019 վերանայվել է՝ 02-02-2021
Հեղինակ
Հեղինակային բոլոր իրավունքները պատկանում են Մեդեքսին։
Մեդեքս-հեղինակների մասին
Մեր կայքի հոդվածները պատրաստվում են տարբեր ոլորտների փորձառու բժիշկների և առողջապահության մասնագետների կողմից՝ օգտագործելով բժշկագիտության վերջին տվյալները և լավագույն փորձը:
