Առողջական խնդիրներ

Կիստոզ (ցիստիկ) ֆիբրոզ կամ մուկովիսցեդոզ

Կիստոզ (ցիստիկ) ֆիբրոզ կամ մուկովիսցեդոզ

Time Read 1 րոպե

Կիստոզ (ցիստիկ) ֆիբրոզը ժառանգական հիվանդություն է, որը գերազանցապես ախտահարում է թոքերը և մարսողական համակարգը։

Այն պատճառվում է գենետիկ մուտացիայից, որի արդյունքում թոքերի և աղիների կողմից արտադրվող լորձը դառնում է մածուցիկ (թանձր) և կպչուն։ Մածուցիկ են դառնում նաև քրտինքը և լյարդի ու ենթաստամոքսային գեղձի կողմից արտադրվող մարսողական հյութերը։

Որպեսզի երեխային այս հիվանդությունը ժառանգվի, անհրաժեշտ է, որ երկու ծնողներն էլ կրեն արատավոր գենը։

Կիստոզ ֆիբրոզը սովորաբար հայտնաբերվում է նորածին երեխաների մոտ՝ նորածնային սքրինինգային թեստի միջոցով (քրտինքի թեստ կամ գենետիկ թեստավորում

Կիստոզ ֆիբրոզով մարդկանց մեծ մասի մոտ դրսևորվում են հետևյալ նշաններն ու ախտանիշները՝

  • թոքային խնդիրներ, օրինակ՝ թանձր խորխով հազ, խզզոցներ, շնչարգելություն և հևոց ու հաճախակի կրկնվող թոքային վարակներ, ֆիզիկական ակտիվության նկատմամբ անդիմադրողականություն
  • մարսողական խնդիրներ, օրինակ՝ խիստ տհաճ հոտով, լորձոտ ու ճարպոտ կղանք, աճի և մարմնի կշռի ավելացման դանդաղում, աղիքային խցանումներ (հատկապես նորածինների մոտ), սուր փորկապություն
  • խիստ աղային քրտնարտադրություն։

Կիստոզ ֆիբրոզը կարող է ուղեկցվել նաև թոքերի ախտահարմամբ, սնուցման խանգարումներով, աճի դանդաղեցմամբ և դիաբետով։ Կիստոզ ֆիբրոզով գրեթե բոլոր տղամարդիկ և կանայք անպտղունակ են։

Կիստոզ ֆիբրոզը սովորաբար կրճատում է կյանքի տևողությունը։

Այն համարվում է անբուժելի հիվանդություն, սակայն ֆիզիոթերապևտիկ և բուժման այլ մեթոդները կարող են բարելավել կյանքի որակը և կրճատել բարդությունների ռիսկը։

Հոդվածը տեղադրվել է՝ 26-05-2019 վերանայվել է՝ 02-02-2021

Հեղինակ

Հեղինակային բոլոր իրավունքները պատկանում են Մեդեքսին։

Մեդեքս-հեղինակների մասին
Մեր կայքի հոդվածները պատրաստվում են տարբեր ոլորտների փորձառու բժիշկների և առողջապահության մասնագետների կողմից՝ օգտագործելով բժշկագիտության վերջին տվյալները և լավագույն փորձը: