Պատճառներ - Դելիրիում

Դելիրիումն առաջանում է, երբ գլխուղեղում նյարդային ազդանշանները ճիշտ չեն ուղարկվում և ստացվում:

Խանգարումը կարող է ունենալ մեկ կամ մեկից ավելի պատճառ: Օրինակ, առողջական խնդիրը, որը զուգորդվում է դեղամիջոցի կողմնակի ազդեցությունների հետ, կարող է դելիրիում առաջացնել: Երբեմն ոչ մի պատճառ չի հաջողվում գտնել: Հնարավոր պատճառները ներառում են՝

• որոշ դեղամիջոցներ կամ դեղամիջոցների կողմնակի ազդեցություններ
• ալկոհոլի կամ ապօրինի թմրամիջոցների օգտագործում կամ զրկանքի վիճակ
• առողջական վիճակ, ինչպիսին է ինսուլտը, սրտամկանի ինֆարկտը, թոքային կամ լյարդային հիվանդության վատթարացումը կամ վայր ընկնելուց ստացված վնասվածքը
• օրգանիզմում անհավասարակշռություն, օրինակ՝ ցածր նատրիում կամ ցածր կալցիում
• ծանր, երկարաժամկետ հիվանդություն կամ հիվանդություն, որը կարող է հանգեցնել մահվան
• բարձր ջերմություն՝ տենդ և նոր վարակ, հատկապես երեխաների մոտ
• միզուղիների վարակ, թոքաբորբ, գրիպ կամ COVID-19, հատկապես տարեցների մոտ
• թույների (տոքսինների) ազդեցություն, ինչպիսիք են ածխածնի մոնօքսիդը (շմոլ գազ), ցիանիդը կամ այլ թունավոր նյութերը
• թերսնուցում կամ օրգանիզմի չափազանց շատ հեղուկի կորուստ (ծանր ջրազրկում)
• քնի պակաս կամ ծանր հուզական անհանգստություն
• ցավ
• վիրահատություն կամ մեկ այլ բժշկական միջամտություն, որը պահանջում է քնած վիճակ (ընդհանուր անզգայացում)։

Որոշ դեղամիջոցներ, որոնք ընդունվում են առանձին կամ համակցված, կարող են դելիրում առաջացնել: Դրանք ներառում են դեղամիջոցներ, որոնք բուժում են հետևյալ խնդիրները և հիվանդություններն ու վիճակները՝

• ցավ
• քնի հետ կապված խնդիրներ
• տրամադրության խանգարումներ, ինչպիսիք են անհանգստությունը, տագնապային խանգարումները և դեպրեսիան
• ալերգիաներ
• ասթմա
• ուռուցք
• Պարկինսոնի հիվանդություն
• կծկանքներ (սպազմներ) կամ ցնցումներ։

Ռիսկի գործոններ

Ցանկացած վիճակ, որը հանգեցնում է հիվանդանոցում մնալուն, մեծացնում է դելիրիումի վտանգը: Սա հիմնականում տեղ է գտնում, երբ ինչ-որ մեկը վերականգնվում է վիրահատությունից հետո կամ ստանում է անհետաձգելի բուժօգնություն: Դելիրիումն ավելի հաճախ հանդիպում է տարեցների և երկարաժամկետ խնամքի կենտրոններում ապրող մարդկանց մոտ:

Այլ վիճակների և հիվանդությունների օրինակները, որոնք կարող են մեծացնել դելիրիումի ռիսկը, ներառում են՝

• գլխուղեղի խանգարումներ, ինչպիսիք են դեմենցիան, ինսուլտը կամ Պարկինսոնի հիվանդությունը
• դելիրիումի անցյալ դրվագներ
• տեսողության կամ լսողության կորուստ
• բազմաթիվ առողջական խնդիրներ։