Skip to main content

Էպիդուրալ անեսթեզիա -

Այս էջում կներկայացվի էպիդուրալ անզգայացման վերաբերյալ օգտակար տեղեկատվություն:

Եթե ունեք հարցեր, ապա քննարկեք դրանք ձեր բժշկի կամ համապատասխան մասնագետների հետ (անեսթեզիոլոգ, վիրաբույժ և այլն):

Ի՞նչ է էպիդուրալ անեսթեզիան

Էպիդուրալ անեսթեզիան տեղային անեսթետիկի կամ այլ ցավազրկող դեղամիջոցի ներարկումն է էպիդուրալ տարածության մեջ: Սա ողնուղեղը շրջապատող տարածություն է, որը սուբարախնոիդալ տարածությունից առանձնացված է կարծր թաղանթով (եթե տեղային անեսթետիկը ներմուծվում է՝ ծակելով այս թաղանթը և հասնելով սուբարախնոիդալ տարածություն, ապա զարգանում է ողնուղեղային անեսթեզիա):

Տեղային անեսթետիկն առաջացնում է ողուղեղից դուրս եկող նյարդերի անզգայացում, որն էլ բերում է էպիդուրալ կաթետերից մակարդակից ավելի ներքև ընկած մարմնամասերի թմրածություն և ցավազրկում՝ կրծքավանդակ, որովայն, կոնք, ստորին վերջույթներ:

Էպիդուրալ անզգայացումը կարող է օգտագործվել ինքնուրույն, երբ դուք մնում եք արթուն կամ զուգակցվել սեդատիվ (քնաբեր) դեղերի կամ ընդհանուր անզգայացման հետ:

Էպիդուրալ անզգայացումը կարող է օգտագործվել ոչ միայն վիրահատությունը կամ այլ միջամտությունը ցավազրկելու, այլ նաև հետվիրահատական ցավերն արդյունավետ կերպով հանելու համար:

Ինչպե՞ս է էպիդուրալ անզգայացումն ազդում

Տեղային անեսթետիկ նյութը կամ ցավազրկող միջոցը բարակ խողովակով՝ էպիդուրալ կաթետերով ներմուծվում է ողնուղեղը շրջապատող էպիդուրալ տարածության մեջ, որի արդյունքում ողնուղեղից դուրս եկող կամ մտնող նյարդերը ժամանակավորապես «թմրում» են և չեն հաղորդում նյարդային, այդ թվում՝ ցավային ազդանշաններ:

Ընդ որում, այս դեղերը կարող են տրվել ոչ թե միայն միանվագ կերպով, ինչպես ողնուղեղային անզգայացման ժամանակ, այլ նաև կոտորակային դեղաչափերով կամ շարունակական ինֆուզիայի միջոցով, որը թույլ է տալիս ստանալ կայուն երկարատև հետվիրահատական ցավազրկում:

Ինչպե՞ս է իրականացվում այս միջամտությունը

Էպիդուրալ կաթետերը ներմուծելու համար անեսթեզիոլոգը կխնդրի, որ նստեք կամ կողքի վրա պառկեք վիրահատական սեղանին:

Անեսթեզիոլոգը ներմուծում է էպիդուրալ կաթետերը՝ օգտագործելով ասեղ:

Այնուհետև տեղադրված կաթետերով նա ներմուծում է անզգայացնող դեղամիջոցի փոքր քանակ, որպեսզի ստուգի կաթետերի դիրքը: Եթե նա համոզվում է, որ կաթետերը ճիշտ դիրքում է, նույն կաթետերով ներմուծում է բավարար անզգայացում առաջացնող դեղի ամբողջական դեղաչափը:

Էպիդուրալ անզգայացման ազդեցության ուժը և տևողությունը կարող է լինել տարբեր՝ կախված օգտագործված դեղամիջոցից և դրա քանակից: Որքան շատ դեղամիջոց է էպիդուրալ կաթետերով ներմուծվում, այդքան թմրածությունը և անզգայացումը խորանում է:

Ի՞նչ բարդություններ կարող են զարգանալ

Էպիդուրալ անզգայացումը կարող է դառնալ մի շարք լուրջ և կայուն բարդությունների պատճառ, այդ թվում՝

  • անզգայացման խափանում
  • ցածր արյան ճնշում (հիպոտենզիա)
  • գլխացավեր
  • շնչառության ընկճում, երբ շնչառությունը խիստ դանդաղում է
  • քոր
  • դժվարամիզություն
  • ոտքերի ժամանակավոր թուլություն
  • մեջքի (գոտկային) ցավեր կամ արհարմարավետություն
  • ցնցումներ
  • չակնկալված բարձր արգելափակում, եթե տեղային անեսթետիկը տարածվում է նախատեսված շրջանից ավելի բարձր
  • ողնուղեղի, ողնաշարի և ներարկման շրջանի վարակ
  • սրտանոթային կոլապս (երբ սրտի գործունեությունը խիստ ընկճվում է և (կամ) զարկերակները խիստ լայնանում են)
  • նյարդի վնասվածք
  • ողնուղեղի շուրջը արյան մակարդուկ
  • միզապարկի կամ հաստ աղու գործունեությունը կարգավորող նյարդերի վնասում
  • կաթված կամ մահ:

Ճիշտ կատարված էպիդուրալ անեսթեզիայի դեպքում լուրջ կամ ծանր բարդությունների հավանականությունը շատ փոքր է:

Ուշ բարդություններ

Բարդություններ կարող են առաջանալ նաև էպիդուրալ կաթետերը հեռացնելուց հետո, օրինակ՝

  • թարախակալում, կարմրություն, լարվածություն կամ ցավ
  • բարձր ջերմություն
  • վատ ինքնազգացողություն
  • լուսավոր սենյակում կամ արևի ճառագայթներից անհարմարավետության զգացում
  • պարանոցի լարվածություն (ռիգիտություն)
  • ոտքերը շարժելու դժվարություններ կամ զգացողության խանգարումներ
  • դժվարամիզություն
  • անկղապահություն:

Ճիշտ կատարված էպիդուրալ անեսթեզիայի դեպքում ուշ բարդությունների հավանականությունը շատ փոքր է:

Ինչքա՞ն շուտ ես կվերականգնվեմ

Էպիդուրալ անզգայացումը կարող է ազդել ռեակցիաների վրա: Ուստի, մինչև զգացողությունների լիարժեք վերականգնվելը պետք է խուսափել ավտոմեքենա վարելուց, հնարավոր այլ վտանգավոր (այդ թվում՝ խոհանոցային գործեր) կամ այնպիսի աշխատանքներից, որոնք պահանջում են շարժումներ և հավասարակշռություն:

Ամփոփում

Էպիդուրալ անզգայացումը կարող է բազմաթիվ մարդկանց համար օգտագործվել որպես վիրահատության կամ միջամտության, ինչպես նաև հետվիրահատական արդյունավետ և անվտանգ անզգայացնող ու ցավազրկող միջամտություն:

Հոդվածը հրապարակվել է՝ 10-06-2020
Վերջին վերանայում՝ 13-03-2023