Skip to main content

Պատճառներ - Պերիտոնիտ

Որովայնամզի վարակը սովորաբար առաջանում է որովայնի խոռոչում գտնվող օրգանների, օրինակ՝ ստամոքսի կամ հաստ աղիքի պատի վրա առաջացած անցքից:

Այս անցքը նաև կոչվում է թափածակում (պերֆորացիա): Հազվադեպ է, որ պերիտոնիտն առաջանում է այլ պատճառներով:

Թափածակման ընդհանուր պատճառները, որոնք հանգեցնում են պերիտոնիտի, ներառում են հետևյալը:

  • Բժշկական միջամտություններ
    • Պերիտոնեալ դիալիզն օգտագործվում են խողովակներ, որոնք նաև կոչվում են կաթետերներ՝ արյունից թափոնային նյութերը հեռացնելու համար: Վարակը կարող է առաջանալ որովայնային դիալիզի ժամանակ՝ ոչ մաքուր բուժման սենյակի, վատ հիգիենայի կամ աղտոտված սարքավորումների պատճառով:
    • Պերիտոնիտը նաև կարող է առաջանալ մարսողական համակարգի վիրահատությունից հետո:
    • Սնուցող խողովակների և դրենաժների օգտագործումը կարող է հանգեցնել պերիտոնիտի:
    • Պերիտոնիտը կարող է առաջանալ որովայնից հեղուկ հեռացնելու միջամտությունից հետո, օրինակ՝ ասցիտ կոչվող վիճակի դեպքում:
    • Հազվադեպ, դա կարող է լինել ուղիղ և հաստ աղիքի ստուգման հետ կապված բարդություն, որը կոչվում է կոլոնոսկոպիա:
    • Պերիտոնիտը կարող է առաջանալ մարսողական խողովակի ստուգման միջոցառումից հետո, որը կոչվում է էնդոսկոպիա: Սա նույնպես հազվադեպ է:
  • Պատռված որդանման ելուն (ապենդիքս), ստամոքսի խոց կամ թափածակված հաստ աղիք. այս վիճակներից յուրաքանչյուրը կարող է թույլ տալ, որ բակտերիաները ստամոքսաղիքային խողովակի բացվածքից ներթափանցեն որովայնի խոռոչ:
  • Պանկրեատիտ. սա որովայնի խոռոչում գտնվող գեղձի բորբոքում է, որը կոչվում է ենթաստամոքսային գեղձ (պանկրեաս): Եթե ունեք վարակային պանկրեատիտ, բակտերիաները կարող են տարածվել ենթաստամոքսային գեղձից դուրս: Դա կարող է հանգեցնել պերիտոնիտի:
  • Դիվերտիկուլիտ. մարսողական խողովակի փոքր արտափքումների կամ գրպանիկների (դիվերտիկուլոզ) վարակումը կարող է հանգեցնել պերիտոնիտի, եթե դրանցից մեկնումեկը բացվի: Թափածակված կամ պատռված պարկիկը կարող է աղիքի պարունակությունը թափել որովայնի խոռոչի մեջ՝ հանգեցնելով պերիտոնիտի:
  • Տրավմա. վնասվածքը կարող է առաջացնել պերիտոնիտ: Սա կարող է թույլ տալ, որ բակտերիաները կամ օրգանիզմի այլ շրջանների քիմիական նյութերը ներթափանցեն ձեր որովայնի խոռոչ:

Պերիտոնիտը, որն առաջանում է առանց թափածակման կամ պատռվածքի, կոչվում է ինքնաբուխ (սպոնտան) բակտերիալ պերիտոնիտ: Սովորաբար դա լյարդային հիվանդության բարդություն է, ինչպիսին է ցիռոզը: Ծանր ցիռոզը ձեր որովայնում առաջացնում է մեծ քանակի հեղուկի կուտակում (ասցիտ): Այդ կուտակված հեղուկը կարող է հանգեցնել բակտերիալ վարակի:

Ռիսկի գործոններ

Որոշ բաներ, որոնք բարձրացնում են պերիտոնիտի ռիսկը, ներառում են հետևյալը:

  • Պերիտոնեալ դիալիզ. պերիտոնիտ կարող է առաջանալ այն մարդկանց մոտ, ովքեր ստանում են այս բուժումը:
  • Այլ հիվանդություններ և վիճակներ. որոշակի հիվանդություններ կարող են բարձրացնել պերիտոնիտի զարգացման ձեր ռիսկը, ինչպիսիք են՝
    • լյարդի ցիռոզ
    • ապենդիցիտ
    • ստամոքսի խոցեր
    • դիվերտիկուլիտ
    • Կրոնի հիվանդություն
    • պանկրեատիտ:
  • Պերիտոնիտի պատմություն (անամնեզ). երբ դուք պերիտոնիտ եք ունեցել, այն կրկին ունենալու ձեր ռիսկը կարող է ավելի բարձր լինել, քան որևէ մեկի մոտ, ով երբեք այն չի ունեցել:

Հոդվածը հրապարակվել է՝ 03-06-2021
Վերջին վերանայում՝ 23-04-2024