Գրադարան
Պերիտոնիտ. պատճառներ
2 րոպե
Որովայնամզի վարակը սովորաբար առաջանում է որովայնի խոռոչում գտնվող օրգանների, օրինակ՝ ստամոքսի կամ հաստ աղիքի պատի վրա առաջացած անցքից:
Այս անցքը նաև կոչվում է թափածակում (պերֆորացիա): Հազվադեպ է, որ պերիտոնիտն առաջանում է այլ պատճառներով:
Թափածակման ընդհանուր պատճառները, որոնք հանգեցնում են պերիտոնիտի, ներառում են հետևյալը:
- Բժշկական միջամտություններ
- Պերիտոնեալ դիալիզն օգտագործվում են խողովակներ, որոնք նաև կոչվում են կաթետերներ՝ արյունից թափոնային նյութերը հեռացնելու համար: Վարակը կարող է առաջանալ որովայնային դիալիզի ժամանակ՝ ոչ մաքուր բուժման սենյակի, վատ հիգիենայի կամ աղտոտված սարքավորումների պատճառով:
- Պերիտոնիտը նաև կարող է առաջանալ մարսողական համակարգի վիրահատությունից հետո:
- Սնուցող խողովակների և դրենաժների օգտագործումը կարող է հանգեցնել պերիտոնիտի:
- Պերիտոնիտը կարող է առաջանալ որովայնից հեղուկ հեռացնելու միջամտությունից հետո, օրինակ՝ ասցիտ կոչվող վիճակի դեպքում:
- Հազվադեպ, դա կարող է լինել ուղիղ և հաստ աղիքի ստուգման հետ կապված բարդություն, որը կոչվում է կոլոնոսկոպիա:
- Պերիտոնիտը կարող է առաջանալ մարսողական խողովակի ստուգման միջոցառումից հետո, որը կոչվում է էնդոսկոպիա: Սա նույնպես հազվադեպ է:
- Պատռված որդանման ելուն (ապենդիքս), ստամոքսի խոց կամ թափածակված հաստ աղիք. այս վիճակներից յուրաքանչյուրը կարող է թույլ տալ, որ բակտերիաները ստամոքսաղիքային խողովակի բացվածքից ներթափանցեն որովայնի խոռոչ:
- Պանկրեատիտ. սա որովայնի խոռոչում գտնվող գեղձի բորբոքում է, որը կոչվում է ենթաստամոքսային գեղձ (պանկրեաս): Եթե ունեք վարակային պանկրեատիտ, բակտերիաները կարող են տարածվել ենթաստամոքսային գեղձից դուրս: Դա կարող է հանգեցնել պերիտոնիտի:
- Դիվերտիկուլիտ. մարսողական խողովակի փոքր արտափքումների կամ գրպանիկների (դիվերտիկուլոզ) վարակումը կարող է հանգեցնել պերիտոնիտի, եթե դրանցից մեկնումեկը բացվի: Թափածակված կամ պատռված պարկիկը կարող է աղիքի պարունակությունը թափել որովայնի խոռոչի մեջ՝ հանգեցնելով պերիտոնիտի:
- Տրավմա. վնասվածքը կարող է առաջացնել պերիտոնիտ: Սա կարող է թույլ տալ, որ բակտերիաները կամ օրգանիզմի այլ շրջանների քիմիական նյութերը ներթափանցեն ձեր որովայնի խոռոչ:
Պերիտոնիտը, որն առաջանում է առանց թափածակման կամ պատռվածքի, կոչվում է ինքնաբուխ (սպոնտան) բակտերիալ պերիտոնիտ: Սովորաբար դա լյարդային հիվանդության բարդություն է, ինչպիսին է ցիռոզը: Ծանր ցիռոզը ձեր որովայնում առաջացնում է մեծ քանակի հեղուկի կուտակում (ասցիտ): Այդ կուտակված հեղուկը կարող է հանգեցնել բակտերիալ վարակի:
Ռիսկի գործոններ
Որոշ բաներ, որոնք բարձրացնում են պերիտոնիտի ռիսկը, ներառում են հետևյալը:
- Պերիտոնեալ դիալիզ. պերիտոնիտ կարող է առաջանալ այն մարդկանց մոտ, ովքեր ստանում են այս բուժումը:
- Այլ հիվանդություններ և վիճակներ. որոշակի հիվանդություններ կարող են բարձրացնել պերիտոնիտի զարգացման ձեր ռիսկը, ինչպիսիք են՝
- լյարդի ցիռոզ
- ապենդիցիտ
- ստամոքսի խոցեր
- դիվերտիկուլիտ
- Կրոնի հիվանդություն
- պանկրեատիտ:
- Պերիտոնիտի պատմություն (անամնեզ). երբ դուք պերիտոնիտ եք ունեցել, այն կրկին ունենալու ձեր ռիսկը կարող է ավելի բարձր լինել, քան որևէ մեկի մոտ, ով երբեք այն չի ունեցել:
Հոդվածը տեղադրվել է՝ 03-06-2021 վերանայվել է՝ 11-04-2023
Հեղինակ
Հեղինակային բոլոր իրավունքները պատկանում են Մեդեքսին։
Մեդեքս-հեղինակների մասին
Մեր կայքի հոդվածները պատրաստվում են տարբեր ոլորտների փորձառու բժիշկների և առողջապահության մասնագետների կողմից՝ օգտագործելով բժշկագիտության վերջին տվյալները և լավագույն փորձը:
