Գրադարան

Ուղիղ աղիքի քաղցկեղ․ բուժում

Ուղիղ աղիքի քաղցկեղ․ բուժում

Time Read 5 րոպե

Ուղիղաղիային քաղցկեղի բուժումը հաճախ ներառում է տարբեր բուժումների համակցում:

Հնարավորության դեպքում օգտագործվում է վիրահատություն՝ քաղցկեղային բջիջները կտրել-հեռացնելու համար: Այլ բուժումները, ինչպիսիք են քիմիաթերապիան և ճառագայթային թերապիան, կարող են օգտագործվել վիրահատությունից հետո՝ ոչնչացնելու մնացած քաղցկեղային բջիջները և նվազեցնելու քաղցկեղի վերադարձի ռիսկը:

Եթե վիրաբույժները մտահոգված են, որ քաղցկեղը չի կարող ամբողջությամբ հեռացվել առանց մոտակա օրգանների և կառուցվածքների վնասելու, ձեր բժիշկը կարող է որպես նախնական բուժում խորհուրդ տալ քիմիաթերապիայի և ճառագայթային թերապիայի համակցություն: Այս համակցված բուժումները կարող են փոքրացնել քաղցկեղը և հեշտացնել վիրահատական հեռացումը:

Վիրահատություն

Ուղիղաղիքային քաղցկեղը հաճախ բուժվում է քաղցկային բջիջները հեռացնող վիրահատությամբ: Թե որ վիրահատությունն է ձեզ համար լավագույնը, կախված է ձեր կոնկրետ իրավիճակից, ինչպիսիք են ձեր քաղցկեղի տեղակայումը և փուլը, քաղցկեղային բջիջների ագրեսիվությունը (աճելու արագությունը), ձեր ընդհանուր առողջությունը և ձեր նախասիրությունները:

Ուղիղաղիքային քաղցկեղի բուժման համար օգտագործվող վիրահատությունները ներառում են հետևյալը։

  • Շատ փոքր քաղցկեղների հեռացում ուղիղ աղիքի ներսից. ուղիղ աղիքի շատ փոքր քաղցկեղները կարող են հեռացվել կոլոնոսկոպի կամ հետանցքի միջոցով տեղադրվող այլ մասնագիտացված էնդոսկոպիական սարքերի միջոցով (տրանսանալ տեղային հեռացում): Վիրաբուժական գործիքները կարող են անցնել էնդոսկոպի միջով, որ հատեն քաղցկեղը և դրա շուրջ գտնվող որոշ առողջ հյուսվածքները: Այս միջամտությունը կարող է տարբերակ լինել, եթե ձեր քաղցկեղը փոքր է և քիչ հավանական է, որ տարածվի մոտակա ավշային հանգույցների վրա: Եթե լաբորատոր անալիզով պարզում է, որ ձեր քաղցկեղի բջիջները ագրեսիվ են կամ ավելի հավանական է, որ տարածվեն դեպի ավշային հանգույցներ, ձեր բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ լրացուցիչ վիրահատություն:
  • Ուղիղ աղիքի ամբողջական կամ մի մասի հեռացում. ուղիղ աղիքի ավելի մեծ քաղցկեղները, որոնք բավական հեռու են հետանցքային անցուղուց, կարող են հեռացվել մի միջամտությամբ (ցածր առաջնային ռեզեկցիա), որը հեռացնում է ուղիղ աղիքն ամբողջությամբ կամ դրա մի մասը: Հեռացվում են նաև մոտակա հյուսվածքները և ավշային հանգույցները: Այս միջամտությունը պահպանում է հետանցքը, որ կղանքային արտաթորանքները նորմալ դուրս գան օրգանիզմից: Այն, թե ինչպես է կատարվում միջամտությունը, կախված է քաղցկեղի գտնվելու տեղից: Եթե քաղցկեղն ախտահարում է ուղիղ աղիքի վերին հատվածը, ուղիղ աղիքի այդ հատվածը հեռացվում է, այնուհետև հաստ աղիքը կցվում է մնացած ուղիղ աղիքին (կոլոռեկտալ անաստոմոզ): Ուղիղ աղիքն ամբողջությամբ կարող է հեռացվել, եթե քաղցկեղը գտնվում է ուղիղ աղիքի ստորին հատվածում: Նման դեպքերում հաստ աղիքը ձևավորվում է քսակի մեջ և ամրացվում հետանցքին (կոլոանալ անաստոմոզ):
  • Ուղիղ աղիքի և հետանցքի հեռացում. ուղիղ աղիքի այն քաղցկեղի դեպքում, որը գտնվում է հետանցքի մոտ, հնարավոր չէ, որ քաղցկեղն ամբողջությամբ հեռացվի առանց վնասելու աղիների դատարկումը վերահսկող մկանները: Այս իրավիճակներում վիրաբույժները կարող են առաջարկել վիրահատություն, որը կոչվում է որովայնաշեքային (աբդոմինոպերինեալ) ռեզեկցիա (ՈՇՌ, APR)՝ ուղիղ աղիքի, հետանցքի և հաստ աղիքի որոշ հատվածների, ինչպես նաև մոտակա հյուսվածքների և ավշային հանգույցների հեռացման համար:
    Վիրաբույժը որովայնի խոռոչում բացվածք է ստեղծում և կցում մնացած հաստ աղիքը (կոլոստոմիա): Կղանքային արտաթորանքները ձեր մարմնից դուրս են գալիս այդ բացվածքով և հավաքվում տոպրակի մեջ, որը փակցվում է որովայնի պատին:

Քիմիոթերապիա

Քիմիոթերապիան օգտագործում է դեղամիջոցներ քաղցկեղի բջիջները ոչնչացնելու համար: Ուղիղ աղիքի քաղցկեղի դեպքում քիմիոթերապիան կարող է առաջարկվել վիրահատությունից հետո՝ ոչնչացնելու ցանկացած քաղցկեղային բջիջ, որը կարող է մնալ միջամտությունից հետո:

Քիմիոթերապիան՝ ճառագայթային թերապիայի հետ զուգակցված, կարող է օգտագործվել նաև վիրահատությունից առաջ մեծ քաղցկեղի փոքրացման համար, որ այն ավելի հեշտ լինի հեռացնել վիրահատության միջոցով:

Քիմիոթերապիան կարող է օգտագործվել նաև ուղիղ աղիքի այն քաղցկեղի ախտանիշները թեթևացնելու համար, որը հնարավոր չէ հեռացնել վիրահատության միջոցով կամ տարածվել է օրգանիզմի այլ շրջաններում:

Ճառագայթային թերապիա (ռադիոթերապիա)

Ճառագայթային թերապիան օգտագործում է էներգիայի հզոր աղբյուրներ, ինչպիսիք են ռենտգենյան ճառագայթները և պրոտոնները՝ քաղցկեղային բջիջները ոչնչացնելու համար: Ուղիղ աղիքի քաղցկեղով հիվանդ մարդկանց մոտ ճառագայթային թերապիան հաճախ զուգակցվում է քիմիաթերապիայի հետ, ինչը մեծացնում է քաղցկեղի բջիջների ճառագայթումից վնասվելու հավանականությունը: Այն կարող է օգտագործվել վիրահատությունից հետո՝ ոչնչացնելու ցանկացած քաղցկեղային բջիջ, որը կարող է մնալ միջամտությունից հետո: Կամ այն կարող է օգտագործվել վիրահատությունից առաջ՝ քաղցկեղը փոքրացնելու և այն ավելի հեշտ հեռացնելու համար:

Երբ վիրահատությունը տարբերակ չէ, ճառագայթային թերապիան կարող է օգտագործվել ախտանիշները, ինչպիսին է ցավը մեղմացնելու համար:

Համակցված քիմիոթերապիա և ճառագայթային թերապիա

Քիմիոթերապիայի և ճառագայթային թերապիայի (քիմիոռադիոթերապիա) համատեղումը քաղցկեղային բջիջներն ավելի խոցելի է դարձնում ճառագայթման նկատմամբ: Համակցումը հաճախ օգտագործվում է ուղիղ աղիքի ավելի մեծ քաղցկեղի կամ այն քաղցկեղների դեպքում, որոնք վիրահատությունից հետո կրկնվելու ավելի մեծ ռիսկ ունեն:

Քիմիոռադիթերապիան կարող է առաջարկվել հետևյալ դեպքերում:

  • Վիրահատությունից առաջ. քիմիոռադիոթերապիան կարող է օգնել քաղցկեղի այնքան փոքրացմանը, որ հնարավոր լինի կատարել ավելի քիչ ինվազիվ վիրահատություն: Համակցված բուժումը կարող է մեծացնել հավանականությունը, որ ձեր վիրահատությունը անվնաս կթողնի հետանցքի շրջանը, և վիրահատությունից հետ դուք կկարողանաք նորմալ ճանապարհով դատարկել ձեր աղիները:
  • Վիրահատությունից հետո. եթե ձեր առաջին բուժումը վիրահատությունն էր, ապա ձեր բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ քիմիոռադիթերապիա դրանից հետո, եթե կա մեծ ռիսկ, որ ձեր քաղցկեղը կարող է կրկնվել:
  • Որպես առաջնային բուժում. ձեր բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ քիմիոռադիթերապիա՝ քաղցկեղի աճը վերահսկելու համար, եթե ձեր ուղիղ աղիքի քաղցկեղը տարածված է կամ եթե վիրահատությունը տարբերակ չէ:

Թիրախային դեղորայքային թերապիա

Թիրախային դեղորայքային թերապիան կենտրոնանում է քաղցկեղի բջիջներում առկա առանձնահատուկ «խոցելի» տեղերի վրա: Արգելափակելով դրանք՝ թիրախային դեղորայքային թերապիաները կարող են հանգեցնել քաղցկեղի բջիջների մահվան:

Թիրախային դեղերը սովորաբար զուգակցվում են քիմիոթերապիայի հետ: Թիրախային դեղերը սովորաբար նշանակվում են ուղիղ աղիքի տարածված քաղցկեղով հիվանդ մարդկանց:

Իմունոթերապիա

Իմունոթերապիան դեղորայքային բուժում է, որն օգտագործում է ձեր իմունային համակարգը քաղցկեղի դեմ պայքարելու համար: Ձեր օրգանիզմի հիվանդությունների դեմ պայքարող իմունային համակարգը չի կարող գրոհել ձեր քաղցկեղի վրա, քանի որ քաղցկեղային բջիջները արտադրում են սպիտակուցներ, որոնք օգնում են նրանց «թաքնվել» իմունային համակարգի բջիջներից: Իմունոթերապիան գործում է՝ խախտելով այդ գործընթացը։

Իմունոթերապիան սովորաբար նշանակվում է ուղիղ աղիքի տարածված քաղցկեղի դեպքում:

Օժանդակող (պալիատիվ) բուժում

Պալիատիվ խնամքը կենտրոնանում է ցավից և ծանր հիվանդության այլ ախտանիշներից ազատվելու վրա: Պալիատիվ խնամքի մասնագետները աշխատում են ձեր, ձեր ընտանիքի և ձեր մյուս բժիշկների հետ՝ տրամադրելու լրացուցիչ աջակցություն, որը լրացնում է ձեր շարունակական խնամքը:

Պալիատիվ խնամքը տրամադրվում է բժիշկների, բուժքույրերի և հատուկ պատրաստված այլ մասնագետների կողմից: Պալիատիվ խնամքի անձնակազմերը նպատակ ունեն բարելավելու քաղցկեղով հիվանդ մարդկանց և նրանց ընտանիքների կյանքի որակը: Խնամքի այս ձևը առաջարկվում է ամոքիչ կամ այլ բուժումների հետ մեկտեղ, որոնք դուք կարող եք ստանալ:

Հոդվածը տեղադրվել է՝ 06-03-2023 վերանայվել է՝ 07-11-2023

Հեղինակ

Հեղինակային բոլոր իրավունքները պատկանում են Մեդեքսին։

Մեդեքս-հեղինակների մասին
Մեր կայքի հոդվածները պատրաստվում են տարբեր ոլորտների փորձառու բժիշկների և առողջապահության մասնագետների կողմից՝ օգտագործելով բժշկագիտության վերջին տվյալները և լավագույն փորձը:

Նույն այս թեմայով