Skip to main content

Պատճառներ - 1-ին տիպի դիաբետ

1-ին տիպի դիաբետի հստակ պատճառը հայտնի չէ:

Սովորաբար, օրգանիզմի իմունային համակարգը, որը նորմայում պայքարում է վնասակար բակտերիաների և վիրուսների դեմ, ոչնչացնում է ենթաստամոքսային գեղձի (պանկրեաս) ինսուլին արտադրող (կղզյակների) բջիջները։ Այլ հնարավոր պատճառները ներառում են՝

  • գենետիկա (ժառանգականություն)
  • վիրուսների և շրջակա միջավայրի այլ գործոնների ազդեցություն:

Ինսուլինի դերը

Երբ կղզյակների մեծ թվով բջիջներ քայքայվում են, օրգանիզմը սկսում է արտադրել քիչ ինսուլին կամ ընդհանրապես չի արտադրում: Ինսուլինը հորմոն է, որն արտադրվում է ստամոքսից ետ և ներքև ընկած գեղձում (պանկրեաս):

  • Ենթաստամոքսային գեղձն արյան հուն է ուղարկում ինսուլին
  • Ինսուլինը արյան հետ շրջանառում է օրգանիզմում՝ թույլ տալով, որ շաքարը ներթափանցի բջիջներ:
  • Ինսուլինը նվազեցնում է արյան մեջ շաքարի մակարդակը։
  • Երբ արյան շաքարի մակարդակն ընկնում է, ենթաստամոքսային գեղձից ինսուլինի ազատումը դեպի արյան հուն նույնպես նվազում է:

Գլյուկոզի դերը

Գլյուկոզը շաքար է, որը հանդիսանում է մկանների և մյուս հյուսվածքների բջջների էներգիայի հիմնական աղբյուրը:

  • Գլյուկոզն ունի երկու հիմնական աղբյուր՝ սնունդ և լյարդ։
  • Գլյուկոզը ներծծվում է արյան հուն, որտեղից ինսուլինի օգնությամբ թափանցում է բջիջներ։
  • Լյարդը պահեստավորում է գլյուկոզը գլիկոգենի տեսքով:
  • Երբ արյան գլյուկոզի մակարդակը ցածր է, օրինակ, երբ դուք երկար ժամանակ սնունդ չեք ստացել, լյարդը տրոհում է պահեստավորված գլիկոգենը: Սա պահում է գլյուկոզի մակարդակը նորմալ միջակայքում:

1-ին տիպի դիաբետի ժամանակ բացակայում է ինսուլինը, որը պիտի թույլատրեր գլյուկոզի մուտքը բջիջներ: Այս պատճառով շաքարը սկսում է կուտակվել արյան մեջ: Սա կարող է առաջացնել կյանքին սպառնացող բարդություններ:

Ռիսկի գործոններ

Որոշ գործոններ կարող են բարձրացնել 1-ին տիպի դիաբետի ձեր ռիսկը:

  • Ընտանեկան պատմություն. եթե ձեր ծնողներից կամ արյունակից հարազատներից մեկնումեկն ունի 1-ին տիպի դիաբետ, ձեզ մոտ հիվանդության զարգացման ռիսկը քիչ բարձրանում է։
  • Գենետիկա. որոշ գեների առկայությունը բարձրացնում է 1-ին տիպի դիաբետի զարգացման ռիսկը։
  • Աշխարհագրություն. 1-ին տիպի շաքարային դիաբետ ունեցող մարդկանց թիվն ավելի մեծ է, երբ դուք հեռանում եք հասարակածից:
  • Տարիք. 1-ին տիպի դիաբետը կարող է ի հայտ գալ ցանկացած տարիքում, սակայն դրսևորվում է երկու նկատելի գագաթնակետով: Առաջին գագաթնակետը տեղի է ունենում 4-ից 7 տարեկան երեխաների մոտ: Երկրորդը 10-ից 14 տարեկան երեխաների մոտ է։

Հոդվածը հրապարակվել է՝ 26-03-2021
Վերջին վերանայում՝ 04-04-2024