Skip to main content

Ախտորոշում - Անոթային դեմենցիա

Բժիշկները գրեթե միշտ կարող են որոշել, որ ունեք դեմենցիա, սակայն չկա որևէ հատուկ թեստ, որը հաստատում է, որ ունեք անոթային դեմենցիա:

Ձեր բժիշկը որոշում կկայացնի այն մասին, թե արդյոք անոթային դեմենցիան է ձեր ախտանիշների ամենահավանական պատճառը՝ հիմնվելով ձեր տրամադրած տեղեկատվության, ինսուլտի կամ սրտի և արյունատար անոթների խանգարումների ձեր հիվանդության պատմության և թեստերի արդյունքների վրա, որոնք կարող են օգնել ձեր ախտորոշման հաստատմանը:

Լաբորատոր թեստեր

Եթե ձեր բժշկական գրառումները չեն ներառում ձեր սրտի և արյունատար անոթների առողջության հիմնական ցուցանիշների վերջին արժեքները, ձեր բժիշկը կստուգի ձեր՝

  • արյան ճնշումը
  • արյան խոլեսթերինը
  • արյան շաքարը:

Նա նաև կարող է նշանակել թեստեր՝ բացառելու հիշողության կորստի և շփոթվածության այլ հնարավոր պատճառները, ինչպիսիք են՝

  • վահանաձև գեղձի խանգարումներ
  • վիտամինային անբավարարություն:

Նյարդաբանական քննություն

Ձեր բժիշկը հավանաբար կգնահատի ձեր ընդհանուր նյարդաբանական առողջությունը՝ ստուգելով ձեր՝

  • ռեֆլեքսները
  • մկանների տոնուսը և ուժը, և թե ինչպես է ձեր մարմնի մի կողմի ուժը համեմատվում մյուս կողմի հետ
  • աթոռից վեր կենալու և սենյակով քայլելու ունակությունը
  • հպման և տեսողության զգացողությունները
  • կորդինացիան
  • հավասարակշռությունը:

Գլխուղեղի պատկերային հետազոտություններ

Ձեր գլխուղեղի պատկերները կարող են մատնանշել ինսուլտների, արյունատար անոթների հիվանդությունների, ուռուցքների կամ վնասվածքների հետևանքով առաջացած տեսանելի շեղումները, որոնք կարող են փոփոխություններ առաջացնել մտածողության և բանականության մեջ: Ուղեղի պատկերային հետազոտությունը կարող է օգնել ձեր բժշկին բացառելու ձեր ախտանիշների ավելի հավանական և այլ պատճառները:

Անոթային դեմենցիայի ախտորոշման համար ձեր բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ գլխուղեղի պատկերային միջոցառումներ, որոնք ներառում են հետևյալը:

  • Magnetic resonance imaging (MRI). An MRI uses radio waves and a strong magnetic field to produce detailed images of your brain. You lie on a narrow table that slides into a tube-shaped MRI machine, which makes loud banging noises while it produces images.
  • Մագնիսա-ռեզոնանսային տոմոգրաֆիա (ՄՌՏ). ՄՌՏ-ն օգտագործում է ռադիոալիքներ և ուժեղ մագնիսական դաշտ՝ ձեր գլխուղեղի մանրամասն պատկերներ ստանալու համար: Դուք պառկում եք նեղ սեղանի վրա, որը սահում է խողովակի տեսքով ՄՌՏ սարքի մեջ, որը բարձր հարվածների ձայներ է արձակում՝ նույն ընթացքում ստեղծելով պատկերներ: ՄՌՏ-ն ցավազուրկ է, սակայն որոշ մարդիկ սարքի ներսում կլաուստրոֆոբիա են զգում և անհանգստանում են աղմուկից: ՄՌՏ-ները, ընդհանուր առմամբ, նախընտրելի պատկերային հետազոտություններ են, քանի որ կարող են նույնիսկ ավելի շատ մանրամասներ տրամադրել, քան ԿՏ սքանավորումները ինսուլտների, մինի-ինսուլտների (տրանզիտոր իշեմիկ գրոհ) և արյունատար անոթների փոփոխությունների մասին և հանդիսանում են անոթային դեմենցիայի գնահատման ընտրության միջոց:
  • Համակարգչային տոմոգրաֆիկ (ԿՏ) սքանավորում. ԿՏ սքանավորման համար դուք պառկում եք նեղ սեղանի վրա, որը սահում է փոքր խցիկի մեջ: Ռենտգենյան ճառագայթներն անցնում են ձեր մարմնի միջով տարբեր տեսանկյուններից, և համակարգիչը օգտագործում է այս տեղեկատվությունը ձեր գլխուղեղի մանրամասն խաչաձև հատված պատկերներ (շերտեր) ստեղծելու համար: ԿՏ սկանավորումը կարող է տեղեկատվություն տրամադրել ձեր գլխուղեղի կառուցվածքի մասին և հայտնաբերել ինսուլտի, մինի-ինսուլտի (տրանզիտոր իշեմիկ գրոհ), արյունատար անոթների փոփոխության կամ ուռուցքի ապացույցներ:

Նյարդահոգեբանական (նեյրոփսիխոլոգիական) թեստեր

Այս տեսակի քննությունը գնահատում է ձեր հետևյալ ունակությունները՝

  • խոսելու, գրելու և դիմացինի լեզուն հասկանալու
  • թվերի հետ աշխատելու
  • տեղեկատվությունը սովորելու և հիշելու
  • մշակելու որևէ պլան և լուծելու խնդիրը
  • արդյունավետ արձագանքելու ենթադրյալ իրավիճակներին:

Նյարդահոգեբանական թեստերը երբեմն ցույց են տալիս բնորոշ արդյունքներ տարբեր տեսակի դեմենցիա ունեցող մարդկանց համար: Անոթային դեմենցիա ունեցող մարդիկ կարող են բացառիկ դժվարությամբ վերլուծել խնդիրը և մշակել արդյունավետ լուծում:

Նրանք կարող են ավելի քիչ հավանականություն ունենալ, որ նոր տեղեկություններ սովորելու և հիշելու դժվարություններ ունենան, քան Ալցհեյմերի հիվանդության պատճառով թուլամտություն ունեցող մարդիկ, եթե նրանց արյունատար անոթների հետ կապված խնդիրները չազդեն հիշողության համար կարևոր գլխուղեղի որոշակի շրջանների վրա: Այնուամենայնիվ, հաճախ թեստերի արդյունքներում շատ համընկնումներ են լինում անոթային դեմենցիա ունեցող մարդկանց և այն մարդկանց միջև, ովքեր նաև ունեն Ալցհեյմերի հիվանդության ուղեղային փոփոխություններ:

Անոթային դեմենցիայի և Ալցհեյմերի դեմենցիայի համընկնումը

Թեև մեծ ուշադրություն է դարձվում Ալցհեյմերի դեմենցիան անոթային դեմենցիայից տարբերակելու վրա, պարզվում է, որ սովորաբար զգալի համընկնում է լինում: Ալցհեյմերի դեմենցիա ախտորոշված մարդկանց մեծամասնությունն ունի անոթային բաղադրիչ, և, նույն կերպ, անոթային դեմենցիա ունեցող մարդկանց մեծամասնության մոտ առկա են ուղեղում Ալցհեյմերի զուգակցված փոփոխություններ:

Հոդվածը հրապարակվել է՝ 13-05-2023
Վերջին վերանայում՝ 05-04-2024