Գրադարան

Թմրամիջոցներից կախվածություն․ ախտորոշում

Թմրամիջոցներից կախվածություն․ ախտորոշում

Time Read 2 րոպե

Թմրամիջոցներից կախվածության (հոգեներգործուն նյութերի օգտագործման խանգարման) ախտորոշումը պահանջում է հոգեբույժի, հոգեբանի և նարկոլոգի մասնակցությամբ մանրակրկիտ գնահատում:

Արյան, մեզի կամ այլ լաբորատոր թեստերն օգտագործվում են թմրամիջոցների օգտագործումը գնահատելու համար, սակայն դրանք կախվածության ախտորոշիչ թեստեր չեն: Այնուամենայնիվ, այս թեստերը կարող են օգտագործվել բուժման և վերականգնման հսկողության համար:

Թմրամիջոցների օգտագործման խանգարման ախտորոշման համար հոգեկան առողջության մասնագետների մեծ մասն օգտագործում է Հոգեկան խանգարումների ախտորոշման և վիճակագրական ձեռնարկի չափորոշիչները (DSM-5-TR), որը հրապարակվել է Ամերիկյան հոգեբուժական ասոցիացիայի կողմից:

DSM-5-TR չափորոշիչներ

DSM-5-TR չափորոշիչները 11-ն են:

  1. Թմրամիջոցի օգտագործում ավելի մեծ քանակներով կամ ավելի երկարատև, քան դուք նախատեսել էիք:
  2. Թմրամիջոցի օգտագործումը կրճատելու կամ դադարեցնելու ցանկություն, որը չի հաջողվում:
  3. Թմրամիջոց գտնելու, օգտագործելու կամ դրա օգտագործումից վերականգնվելու վրա մեծ ժամանակի ծախսում:
  4. Թմրամիջոց օգտագործելու հակումներ և անզուսպ ցանկություններ:
  5. Թմրամիջոցի օգտագործման պատճառով աշխատավայրում, տանը կամ դպրոցում պարտականությունների կատարման ձախողում:
  6. Թմրամիջոցի օգտագործման շարունակում, նույնիսկ երբ այն առաջացնում է փոխհարաբերությունների խնդիրներ:
  7. Թմրամիջոցի օգտագործման պատճառով կարևոր սոցիալական, աշխատանքային կամ ժամանցի գործերից հրաժարում:
  8. Թմրամիջոցի կրկին և նորից օգտագործում, նույնիսկ եթե այն ձեզ դնում է վտանգի տակ:
  9. Թմրամիջոցի օգտագործման շարունակում, նույնիսկ երբ դուք գիտեք, որ ունեք ֆիզիկական կամ հոգեբանական խնդիրներ, որոնք կարող են առաջանած լինել կամ վատթարանալ թմրամիջոցի պատճառով:
  10. Ավելի շատ թմրամիջոցի կարիք, որ ստանաք ձեր ցանկալի ազդեցությունը (տոլերանտություն):
  11. Զրկանքի (հանման) ախտանիշների զարգացում, որը կարող է թեթևանալ թմրամիջոցի լրացուցիչ օգտագործմամբ:

DSM-5-TR չափորոշիչները կարելի է խմբավորել չորս առաջնային դասերում՝

  • ֆիզիկական (ֆիզիոլոգիական) կախվածություն
  • վտանգավոր (ռիսկային) օգտագործում
  • սոցիալական խնդիրներ
  • օգտագործման վերահսկողության կորուստ:

Հոգեներգործուն նյութերի օգտագործման խանգարման ծանրության աստիճանը

DSM-5-TR-ը բժիշկներին թույլ է տալիս հստակեցնել, թե որքան ծանր կամ խնդրահարույց է հոգեներգործուն նյութի օգտագործման խանգարումը` կախված նրանից, թե քանի ախտորոշիչ չափորոշիչ է հայտնաբերվել:

  • Թեթև. երկու կամ երեք ախտանիշների առկայությունը վկայում է թեթև խանգարման մասին:
  • Չափավոր. չորս կամ հինգ ախտանիշների առկայությունը վկայում է միջին ծանրության խանգարման մասին:
  • Ծանր. վեց կամ ավել ախտանիշների առկայությունը վկայում է ծանր խանգարման մասին:

Հոդվածը տեղադրվել է՝ 26-03-2023 վերանայվել է՝ 08-04-2023

Հեղինակ

Հեղինակային բոլոր իրավունքները պատկանում են Մեդեքսին։

Մեդեքս-հեղինակների մասին
Մեր կայքի հոդվածները պատրաստվում են տարբեր ոլորտների փորձառու բժիշկների և առողջապահության մասնագետների կողմից՝ օգտագործելով բժշկագիտության վերջին տվյալները և լավագույն փորձը:

Նույն այս թեմայով