Պատճառներ - Բարձր ջերմություն

Մարմնի սովորական ջերմաստիճանը ջերմարտադրության և ջերմատվության հավասարակշռությունն է:

Գլխուղեղի մի շրջանը, որը կոչվում է ենթատեսաթումբ (հիպոթալամուս), որը նաև հայտնի է որպես ձեր մարմնի «թերմոստատ», վերահսկում է այս հավասարակշռությունը: Նույնիսկ երբ դուք առողջ եք, ձեր մարմնի ջերմաստիճանը մի փոքր տատանվում է օրվա ընթացքում: Այն կարող է ավելի ցածր լինել առավոտյան, իսկ ավելի բարձր՝ ուշ կեսօրին և երեկոյան:

Երբ ձեր իմունային համակարգը արձագանքում է հիվանդությանը, ենթատեսաթումբը կարող է բարձրացնել ձեր մարմնի ջերմաստիճանը: Սա մեկնարկում է բարդ գործընթացներ, որոնք արտադրում են ավելի շատ ջերմություն և սահմանափակում ջերմության կորուստը: Դողը, որը դուք կարող եք զգալ, մարմնի ջերմություն արտադրելու եղանակներից մեկն է: Երբ դուք փաթաթվում եք վերմակի մեջ, քանի որ մրսածություն եք զգում, դուք օգնում եք ձեր մարմնին, որ պահպանի իր ջերմությունը:

Մարմնի ջերմաստիճանի բարձրացման անմիջական պատճառը ջերմածին (պիրոգեն) նյութերն են, որոնք կարող են՝

• օրգանիզմ թափանցել արտաքին միջավայրից՝ բակտերիաների և վիրուսների միջոցով (էկզոգեն)
• առաջանալ բջիջներում՝ դրանց ախտահարման հետևանքով (էնդոգեն) և մեծամասամբ ունեն լեյկոցիտային ծագում (օրինակ՝ ինտերլեյկին 1, ինտերլեյկին 6, ուռուցքի մեռուկացման գործոն, մակրոֆագային հարուցիչ 1α սպիտակուց)։

Այնուամենայնիվ, երբեմն բարձր ջերմության պատճառը չի հաջողվում հայտնաբերել:

40 C° (104 F)-ից ցածր ջերմությունները, որոնք հաճախ կապված են սովորական վիրուսային վարակների, օրինակ՝ գրիպի հետ, կարող են օգնել իմունային համակարգին պայքարելու հիվանդության դեմ և, ընդհանուր առմամբ, վնասակար չեն:

Բարձր ջերմությունը կամ մարմնի ջերմաստիճանի բարձրացումը կարող է պայմանավորված լինել հետևյալ պատճառներով՝

• վիրուսային վարակ
• բակտերիալ վարակ
• ջերմային հարված
• որոշ բորբոքային հիվանդություններ, ինչպիսիք են ռևմատոիդ արթրիտը և ձեր հոդերի լորձաթաղանթի բորբոքումը (սինովիտ)
• քաղցկեղային (չարորակ) ուռուցք
• որոշ դեղամիջոցներ, ինչպիսիք են հակաբիոտիկները և դեղամիջոցներ, որոնք օգտագործվում են բարձր արյան ճնշումը կամ ցնցումները բուժելու համար
• որոշ պատվաստանյութեր, օրինակ՝ դիֆթերիայի, փայտացման, կապույտ հազի կամ պնևմոկոի դեմ:
• պատվաստման որոշ տեսակներ, ինչպիսիք են դիֆթերիայի, փայտացման, կապույտ հազի, պնևմոկոկի կամ COVID-ի դեմ պատվաստանյութերը:

Բարձր ջերմության զարգացման փուլերը

Բժիշկները տարբերում են տենդի զարգացման երեք շրջան:

• Ջերմաստիճանի բարձրացման փուլ. այս փուլում ջերմառաջացումը գերակշռում է ջերմատվությանը: Ջերմառաջացումն ուժեղանում է հյուսվածքներում այրման (օքսիդացման) գործընթացների արագացման, իսկ ջերմատվության թուլացումը՝ ծայրամասային անոթների նեղացման և քրտնարտադրության ընկճման հետևանքով: Եթե չափահասների մոտ ավելի մեծ նշանակություն ունի հետ ջերմատվության թուլացումը, ապա նորածինների մոտ՝ ջերմառաջացման մեծացումը։
• Ջերմաստիճանի պահպանման փուլ. այս փուլում ջերմառաջացումը և ջերմատվությունը հավասարվում են: Ջերմաստիճանի պահպանման փուլը սկսվում է ջերմաստիճանային նշանակետին հասնելով և կարող է լինել կարճատև (ժամեր, օրեր) կամ երկարատև (շաբաթներ)։ Ջերմության բարձրացման արտահայտման ձևից կախված այս փուլը բաժանվում է 5 դասի՝
  • սուբֆեբրիլ (մինչև 38°C)
  • ցածր (մինչև 38,5 °C)
  • ֆեբրիլ (մինչև 39 °C)
  • բարձր (մինչև 41 °C)
  • գերբարձր (41 °C-ից բարձր), որը վտանգավոր է կյանքի համար, հատկապես երեխաների մոտ։
• Ջերմաստիճանի իջեցման փուլ. այս փուլում մաշկի անոթների լայնացման միջոցով ջերմատվությունը գերակշռում է ջերմառաջացմանը: Ջերմաստիճանի իջեցումը կարող է լինել աստիճանաբար կամ կտրուկ և ուղեկցվել առատ քրտնարտադրությամբ։