Գաստրոպարեզի բուժումը սկսվում է հիմքում ընկած հիվանդության կամ վիճակի բացահայտմամբ և բուժմամբ:
Եթե գաստրոպարեզը զարգացել է որպես դիաբետի բարդություն, ձեր բժիշկը կարող է աշխատել ձեզ հետ՝ օգնելու ձեզ վերահսկել դիաբետը:
Սննդակարգի փոփոխություններ
Գաստրոպարեզի բուժման կարևորագույն նպատակը համարժեք սնուցման պահպանումն է: Բազմաթիվ մարդիկ կարող են կառավարել գաստրոպարեզը սննդակարգի փոփոխությունների օգնությամբ: Բժիշկը կարող է ձեզ ուղղորդել դիետոլոգի մոտ, ով կարող է ձեզ օգնել, որ միասին ընտրեք ձեզ համար ավելի հեշտ մարսվող մթերքներ: Սա կարող է օգնել, որ ձեր կերած սննդից բավարար քանակության կալորիաներ և սննդանյութեր ստանաք:
Օրինակ, դիետոլոգը կարող է առաջարկել, որ դուք փորձեք՝
- ուտել հաճախակի՝ ավելի փոքր քանակներով
- սնունդը մանրակրկիտ ծամել
- ուտել լավ եփած, այլ ոչ թե հում մրգեր և բանջարեղեններ
- խուսափել բջջանքով հարուստ մրգերից ու բանջարեղեններից, ինչպիսիք են նարինջը և բրոկոլիըն, որոնք կարող են բեզոարներ (ստամոքսային քարեր) առաջացնել
- ընտրել հիմնականում ցածր յուղայնությամբ մթերքներ, եթե գիտեք, որ դրանք դժվարացնում են ձեր մարսողությունը
- փորձել ապուրներ և մթերքների պյուրեներ, եթե հեղուկները ձեզ համար ավելի հեշտ է կուլ տալու
- խմել օրական 1-1,5 լիտր ջուր
- ուտելուց հետո թեթև վարժանքներ անել, օրինակ՝ զբոսնել
- խուսափել գազավորված ըմպելիքներից, ալկոհոլից և ծխախոտից
- խուսափել ուտելուց հետո 2 ժամ պառկելուց
- ամեն օր մուլտիվիտամին ընդունել:
Հարցրեք դիետոլոգին գաստրոպարեզի ժամանակ խորհուրդ տրվող մթերքների ամբողջական ցանկը: Ահա մի համառոտ ցուցակ:
Օսլաներ
- սպիտակ հաց և բուլկիներ և ամբողջահատիկ ցորենի հաց՝ առանց ընկույզի կամ սերմերի
- սովորական կամ հավկիթային թխվածքաբլիթներ
- անգլիական կեքսեր
- ալյուրի կամ եգիպտացորենի տորտիլաներ
- բլիթներ
- փքված ցորենի կամ բրնձի փքափաթիլներ
- ցորենի կամ բրնձի կրեմներ
- սպիտակ կրեկեր
- սպիտակ կամ քաղցր կարտոֆիլ (առանց կեղևի)
- տապակած կարտոֆիլի ֆրի
- բրինձ
- մակարոնեղեն։
Սպիտակուց (պրոտեին)
- անյուղ տավարի, հորթի և խոզի միս (ոչ տապակած)
- հավի կամ հնդկահավի միս (առանց կաշվի և ոչ տապակած)
- ծովախեցգետին, օմար, կակղամորթ, խեցգետին, ոստրե և այլն
- թունա (փաթեթավորված ջրի մեջ)
- կաթնաշոռ
- ձու
- տոֆու
- հարած մսով մանկական սնունդ։
Մրգեր եւ բանջարեղեններ
- տրորած բանջարեղեններ և մրգեր (նման մանկական պյուրեներին)
- տոմատի սոուս, մածուկ, խյուս, հյութ
- գազար (եփած)
- բազուկ (եփած)
- սունկ (եփած)
- բանջարեղենային հյութ
- բանջարեղենային արգանակ (բուլյոն)
- մրգային հյութեր և խմիչքներ
- խնձորի պյուրե
- բանան
- դեղձ և տանձ (պահածոյացված):
Կաթնամթերք
- կաթ (եթե լավ եք տանում)
- յոգուրտ (առանց մրգի կտորների) կամ մածուն
- եփած կրեմ և պուդինգ
- սառեցված յոգուրտ:
Դեղամիջոցներ
Գաստրոպարեզի բուժման դեղամիջոցները կարող են ներառել հետևյալ խմբերը:
- Ստամոքսի մկանները խթանող դեղամիջոցներ. այս դեղամիջոցներից են՝ Մետոկլոպրամիդ (Ռեգլան) և Էրիթրոմիցին: Մետոկլոպրամիդն ունի լուրջ կողմնակի ազդեցությունների ռիսկ: Էրիթրոմիցինը ժամանակի ընթացքում կարող է կորցնել իր արդյունավետությունը և կարող է առաջացնել կողմնակի ազդեցություններ, ինչպիսին է փորլուծությունը: Նորագույն դեղամիջոցներից է Դոմպերիդոնը, որն ունի ավելի սակավաթիվ կողմնակի ազդեցություններ:
- Սրտառնոցը և փսխումը վերահսկող դեղամիջոցներ. սրտխառնոցի և փսխումների թեթևացմանն օգնող դեղամիջոցներից են՝ Դիֆենհիդրամին (Բենադրիլ և այլն) և Օնդանսետրոն (Զոֆրան): Պրոքլորպերազինը (Կոմպրո) օգտագործվում է, եթե սրտխառնոցն ու փսխումը շարունակվում են:
Վիրահատական բուժում
Գաստրոպարեզ ունեցող որոշ մարդիկ կարող են ի վիճակի չլինել տանելու որևէ մթերք կամ հեղուկ: Այս իրավիճակներում բժիշկները կարող են խորհուրդ տալ բարակ աղիքում սնուցող խողովակի տեղադրում (յեյունոստոմիկ խողովակ): Կամ բժիշկները կարող են խորհուրդ տալ ստամոքսի օդափոխիչ խողովակի տեղադրում, որը կօգնի նվազեցնելու ստամոքսի պարունակության ճնշումը:
Սնուցող խողովակները (զոնդեր) կարող են տեղադրվել ձեր քթով կամ բերանով կամ ուղղակիորեն ձեր մաշկի միջով բարակ աղիներ: Խողովակը սովորաբար ժամանակավոր է և օգտագործվում է միայն այն դեպքում, երբ գաստրոպարեզը ծանր է կամ երբ արյան շաքարի մակարդակը չի կարող վերահսկվել որևէ այլ մեթոդով: Որոշ մարդկանց կարող է պահանջվել ներերակային (պարէնտերալ) սնուցման կաթետեր, որն ուղղակիորեն տեղադրվում է կրծքավանդակի (ենթաանրակային) երակի մեջ:
Ստամոքսի էլեկտրական խթանում և փեյսինգ
Ստամոքսի էլեկտրական խթանման համար վիրահատական միջոցով ներդրվում է սարք, որն էլեկտրական ազդանիշներ է ուղարկում դեպի ստամոքսի մկաններ և օգնում ստամոքսին, որ կծկվի և սնունդն առաջ մղի ավելի արդյունավետ կերպով: Հետազոտության տվյալները հակասական են, սակայն դիաբետիկ գաստրոպարեզով մարդկանց համար ստամոքսի այսպիսի արհեստական խթանիչը կարող է խիստ օգտակար դառնալ:
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 11-06-2021
Վերջին վերանայում՝ 23-04-2024