Թոքի քաղցկեղ. պատճառներ

Թոքի քաղցկեղն առաջանում է, երբ թոքային հյուսվածքի բջիջների ԴՆԹ-ն վնասվում է, ինչն էլ բերում է այդ բջիջների քաղցկեղացման։

Թոքի քաղցկեղի զարգացման հիմնական պատճառը ծխախոտի օգտագործումն է՝ ծխելը։ Թեև հիվանդության վերջնական պատճառները լիարժեքորեն պարզաբանված չեն, կան մի շարք այլ գործոններ, որոնք կախված են քաղցկեղի զարգացման ռիսկի բարձրացման հետ։ Այս գործոններից են՝

• արտաքին միջավայրի անբարենպաստ գործոններ, օրինակ՝ ծխախոտի երկրորդային ծուխ, պատահական և մասնագիտական ազդեցություններ, օրինակ՝ ասբեստոզ կամ վառելիքի արտանետումներ
• թոքի քաղցկեղի վերաբերյալ ընտանեկան պատմություն
• նախկինում թոքային քրոնիկ հիվանդություններ, օրինակ՝ քրոնիկ բրոնխիտ, էմֆիզեմա և թոքային տուբերկուլոզ։

Ծխախոտի օգտագործում

Ծխախոտի ծուխը պարունակում է ավելի քան 7000 քիմիական միացություններ, որոնցից 69-ը քաղցկեղածին են, այսինքն, կարող են առաջացնել քաղցկեղ։ Եթե դուք ծխում եք, երբևէ ծխած մարդկանց հետ համեմատ ձեզ մոտ թոքի քաղցկեղի առաջացման հավանականությունը բարձրանում է 15-30 անգամ։

Ծխախոտ ծխելը հանդիսանում է ամենահզոր ռիսկի գործոնը, սակայն ծխախոտային մյուս արտադրանքները նույնպես կարող են բարձրացնել թոքի և այլ տեղակայման, օրինակ՝ կերակրափողի և բերանի խոռոչի քաղցկեղների ռիսկը։ Նմանատիպ արտադրանքներից են՝

• սիգարներ
• ծխամոճ
• քթով շնչում (ծխախոտի փոշի)
• ծխախոտի ծամում։

Պասիվ ծխում և երկրորդային ծուխ

Նույնիսկ եթե դուք չեք ծխում, այլ մարդկանց ծխախոտի (երկրորդային) ծխի ազդեցությանը հաճախակի ենթարկվելը (կամ «պասիվ» ծխելը) կարող է բարձրացնել ձեզ մոտ թոքի քաղցկեղի զարգացման ռիսկը։ Հետազոտությունները վկայում են, որ եթե դուք չեք ծխում, բայց ապրում եք ծխող մարդու հետ, ապա երկրորդային ծխի ազդեցությանը ենթարկվելը 20-30%-ով կարող է բարձրացնել ձեզ մոտ թոքի քաղցկեղի առաջացման հավանականությունը։