Գրադարան

Պերիկարդիտ

Պերիկարդիտ

Time Read 3 րոպե

Պերիկարդիտը սիրտն արտաքինից ծածկող պարկանման թաղանթի՝ պերիկարդի բորբոքումն է:

Պերիկարդիտները հաճախ ուղեկցվում են կրծքավանդակի ցավերով, իսկ երբեմն՝ նաև այլ ախտանիշներով:

Պերիկարդիտի առկայությունը պահանջում է մշտական հսկողություն և արդյունավետ բուժում, որ մեղմացվեն գանգատները և կանխարգելվեն հնարավոր բարդությունները: Բարդություններ զարգանալու դեպքում կարող է առաջանալ վիրահատական բուժման անհրաժեշտություն:

Պերիկարդիտի տեսակները

Պերիկարդիտի հիմնական տեսակներն են՝

  • սուր պերիկարդիտ, երբ ախտանիշները սկսվում են հանկարծակի, բայց երկար չեն տևում
  • քրոնիկ պերիկարդիտ, երբ ախտանիշները զարգանում են աստիճանաբար, ստանում են երկարատև ընթացք կամ կայունանում են սուր պերիկարդիտից հետո
  • կրկնվող (ռեկուրենտ) պերիկարդիտ, որն իրենից ներկայացնում է ժամանակ առ ժամանակ կրկնվող սուր պերիկարդիտ:

Պերիկարդիտի պատճառները

Սովորաբար պերիկարդիտի պատճառը մնում է անհայտ: Հաճախ կասկածվում է վիրուսային վարակի դերը, որը սակայն դժվար է հաստատել:

Պերիկարդիտը կարող է զարգանալ նաև սրտամկանի ինֆարկտից հետո։ Ավելի հազվադեպ հանդիպող պատճառներից են աուտոիմուն հիվանդությունները (օրինակ՝ համակարգային կարմիր գայլախտ, ռևմատոիդ արթրիտ), բակտերիալ վարակի բարդությունը, սրտի կամ կրծքավանդակի վնասվածքները:

Պերիկարդիտի ախտանիշները

Պերիկարդիտի ամենահիմնական ախտանիշը կրծքավանդակի սուր ցավերն են, որոնք տեղակայված են ձեր կրծոսկրի կենտրոնում կամ կրծքավանդակի ձախ կեսում: Ցավը կարող է ճառագայթվել դեպի պարանոց կամ թիակներ, սաստկանալ շարժվելիս և զգալի կերպով մեղմանալ իրանն առաջ թեքելիս ու ձեռքերին հենվելիս:

Պերիկարդիտի պատճառից կախված, կարող են գրանցվել նաև՝

  • ջերմության ոչ կտրուկ բարձրացում
  • սրտխփոցի զգացում
  • շնչարգելություն
  • ընդհանուր թուլություն և հոգնածության զգացում
  • սրտխառնոց
  • չոր հազ
  • ծանր դեպքերում՝ ոտնաթաթերի կամ որովայնի այտուցվածություն:

Պերիկարդիտի բարդությունները

Պերիկարդիտի բարդությունները ներառում են հետևյալը:

  • Կոնստրիկտիվ պերիկարդիտ, երբ պերիկարդիումն անդառնալի կերպով հաստանում և սպիանում է՝ խոչընդոտելով սրտի նորմալ աշխատանքը և առաջացնելով սրտային անբավարարություն (ոտնաթաթերի և որովայնի այտուցվածություն):
  • Սրտի տամպոնադա, որը կյանքին սպառնացող վիճակ է, քանի որ պերիկարդի տակ հավաքված հեղուկը սեղմում է սիրտը՝ խաթարելով վերջինիս աշխատանքը (սուր սրտային անբավարարություն) և բերելով արյան ճնշման կտրուկ անկման (կտրուկ հիպոտենզիա և կոլապս):

Պերիկարդիտի ախտորոշումը

Բժիշկը կզրուցի ձեզ հետ, ստետոսկոպով կլսի ձեր սիրտը, ըստ անհրաժեշտության կնշանակի արյան թետեր և այլ հետազոտություններ, և եթե ձեզ մոտ կասկածի պերիկարդիտ, կավելացնի կրծքավանդակի ռենտգեն՝ ստուգելու ձեր սրտի չափերը և ձևը։ Որոշ դեպքերում կարող է առաջանալ նաև համակարգչային տոմոգրաֆիկ (ԿՏ) կամ մագինսա-ռեզոնանսային տոմոգրաֆիկ (ՄՌՏ) հետազոտության անհրաժեշտություն:

Պերիկարդիտի ժամանակ բավականին օգտակար տվյալներ կարող է տրամադրել նաև էլեկտրասրտագրությունը (ԷՍԳ):

Պերիկարդիտի բուժումը

Բուժումը կախված է պերիկարդիտի տեսակից: Այն կարող է ներառել՝

  • ոչ ստերոիդ հակաբորբոքային դեղեր (ՈՍՀԲԴ)՝ բորբոքումն ու այտուցը նվազեցնելու համար
  • հակաբիոտիկներ, եթե առկա է բակտերիալ վարակ
  • Կոլխիցին, որը հաճախ նշանակում են ռեկուրենտ պերիկարդիտի բուժման մեջ
  • սովորական ցավազրկողներ:

Եթե հայտնաբերվում է պերիկարդիտի պատճառը, առանձին բուժում է տարվում նաև դրա դեմ:

Բուժումից հետո ձեզ կարող են որոշ ժամանակ պահել մշտական հսկողության ներքո՝ վերահսկելու հնարավոր բարդությունները:

Հոդվածը տեղադրվել է՝ 07-05-2018 վերանայվել է՝ 11-05-2023

Հեղինակ

Հեղինակային բոլոր իրավունքները պատկանում են Մեդեքսին։

Մեդեքս-հեղինակների մասին
Մեր կայքի հոդվածները պատրաստվում են տարբեր ոլորտների փորձառու բժիշկների և առողջապահության մասնագետների կողմից՝ օգտագործելով բժշկագիտության վերջին տվյալները և լավագույն փորձը: