Պատճառներ - Ինքնավնասում

Չկա եզակի կամ պարզ պատճառ, որն ինչ-որ մեկին տանում է ինքնավնասման:

Ընդհանուր առմամբ, ինքնավնասումը կարող է առաջանալ հետևյալ գործոնների կամ իրավիճակների հետևանքով:

• Դիմակայման վատ հմտություններ. ոչ սուիցիդալ ինքնավնասումը սովորաբար սթրեսը և հուզական ցավն առողջ ճանապարհներով հաղթահարելու անկարողության հետևանք է:
• Հույզերը կառավարելու դժվարություն. հույզերը վերահսկելու, զգացմունքներն արտահայտելու կամ հասկանալու դժվարությունը կարող է հանգեցնել ինքնավնասման: Զգացմունքների համակցությունը, որն առաջացնում է ինքնավնասում, բարդ է: Օրինակ՝ կարող են լինել թերարժեքության, միայնության, խուճապի, զայրույթի, մեղքի, մերժվածության և ինքնատելության զգացումներ: Բուլինգի ենթարկվելը կամ սեռական ինքնության վերաբերյալ հարցեր ունենալը կարող է լինել զգացմունքային բարդ կծիկի մի մասը:

Ինքնավնասումը կարող է փորձ լինել՝

• կառավարելու կամ նվազեցնելու ծանր անհանգստությունը կամ տագնապը և ապահովելու թեթևության զգացում
• ֆիզիկական ցավի միջոցով շեղվելու ցավ պատճառող զգացմունքներից
• զգալու մարմնի, զգացմունքների կամ կյանքի իրավիճակների նկատմամբ վերահսկողության զգացում
• զգալու ինչ-որ բան՝ ցանկացած բան, նույնիսկ եթե դա ֆիզիկական ցավ է, երբ հուզական դատարկություն եք զգում
• արտահայտելու ներքին զգացմունքները արտաքին ձևով
• արտաքին աշխարհին փոխանցելու սթրեսի կամ դեպրեսիայի զգացմունքները
• պատժելու ինքն իրեն:

Ռիսկի գործոններ

Դեռահասները և երիտասարդ չափահասներն ամենայն հավանականությամբ կարող են ինքնավնասվել, սակայն դա անում են նաև այլ տարիքային խմբերի ներկայացուցիչները: Ինքնավնասումը հաճախ սկսվում է դեռահասության կամ վաղ պատանեկության տարիներին, երբ հուզական փոփոխությունները տեղի են ունենում արագ, հաճախակի և անսպասելի: Այս ընթացքում դեռահասները նաև բախվում են հասակակիցների ճնշման, միայնության և ծնողների կամ այլ հեղինակավոր գործիչների հետ հակասությունների հետ:

Որոշ գործոններ կարող են մեծացնել ինքնավնասման վտանգը:

• Ընկերներ ունենալը, ովքեր ինքնավնասում են. ընկերներ ունենալը, ովքեր միտումնավոր վնասում են իրենց, ավելի հավանական է դարձնում, որ ինչ-որ մեկը սկսի ինքնավնասվել:
• Կյանքի խնդիրներ. անտեսման, սեռական, ֆիզիկական կամ հուզական բռնության կամ այլ տրավմատիկ իրադարձություններով անցյալը կարող է մեծացնել ինքնավնասման ռիսկը: Նույնը վերաբերվում է անկայուն ընտանեկան միջավայրում մեծանալն ու մնալը: Ռիսկի մյուս գործոնները ներառում են անձնային կամ սեռական ինքնության վերաբերյալ հարցեր ու կասկածանքներ ունենալը և սոցիալական մեկուսացումը:
• Հոգեկան առողջության հետ կապված խնդիրներ. բարձր ինքնաքննադատությունը և խնդիրների լուծման հետ կապված խնդիրները մեծացնում են ինքնավնասման ռիսկը: Ինքնավնասումը նաև սովորաբար կապված է հոգեկան առողջության որոշակի վիճակների հետ, ինչպիսիք են սահմանային անձնային խանգարումը, դեպրեսիան, տագնապային խանգարումները, հետտրավմատիկ սթրեսային խանգարումները և սնման խանգարումները:
• Ալկոհոլի կամ ապօրինի թմրամիջոցների օգտագործում. ալկոհոլի կամ ժամանցային (ակումբային) կամ թմրամիջոցների ազդեցության տակ լինելը, ինչպես նաև թմրամիջոցներից զրկանքը կարող է մեծացնել ինքնավնասման ռիսկը: