Մաշկի քաղցկեղի տարբեր ձևեր կարող են կլինիկորեն դրսևորվել տարբեր կերպ:
Մելանոմաներ
Մելանոմայի վաղ նշաններից է առկա կամ նոր առաջացած խալի ձևի, չափսի, գույնի կամ զգացողության փոփոխությունը: Մելանոմայի ախտորոշման ժամանակ կիրառվում է ABCDE կանոնը:
- Անհամաչափություն (asymmetry). խալի մի կեսի ձևը չի համապասախանում մյուս կեսին:
- Եզրեր (borders). առկա է եզրերի անհավասարություն, անհարթություն, ատամնավորություն կամ անհստակություն:
- Գույն (color). առկա է մաշկային գոյացության գունային բազմազանություն:
- Տրամագիծ (diameter). տրամագիծը սովորաբար 6 մմ–ից ավել է կամ հակված է մեծանալու, թեև հնարավոր է նաև փոքր տրամաչափով մելանոմայի զարգացումը:
- Զարգացում (evolving). դիտվում է խալի չափսի, ձևի, գույնի, կոնսիստենցիայի կամ արտաքին տեսքի փոփոխություն կարճ ժամանակահատվածում:
Չնայած այն փաստի, որ մելանոման անցավ է, երբեմն նկատվում է քոր, խալի խոցոտում կամ արյունահոսություն։
Իմացե՛ք ավելին մելանոմայի մասին:
Բազալ բջջային կարցինոմա
Բազալ բջջային կարցինոմայի համար, բնորոշ է ստորև նշվածներից երկու կամ ավելի առանձնահատկությունները:
- Շաբաթներ շարունակ չլավացող, կեղևակալող և արյունահոսող բաց վերք:
- Կարմրավուն, գրգռված, մաշկից վեր բարձրացող տեղամաս, որը կեղևակալվում է, քոր է գալիս, երբեմն էլ ցավում է:
- Վառ կարմիր, վարդագույն, սպիտակ կամ կիսաթափանցիկ հանգույց, որը կարող է լինել նաև սև կամ շագանակագույն, հատկապես՝ մաշկի մուգ գույն ունեցող անձանց մոտ:
- Վարդագույն, բարձրացած եզրերով և կեղևակալված, ներհրված կենտրոնով գոյացություն, հնարավոր է մակերեսին մանր անոթային ցանցի ի հայտ գալը:
- Սպիանման, դեղին, սպիտակ կամ մոմանման, հաճախ վատ սահմանազատված եզրերով հատված:
Տափակ բջջային կարցինոմա
Տափակ բջջային կարցինոման հաճախ կարող է կեղևակալվել, արյունահոսել և հանդես գալ որպես՝
- գորտնուկանման գոյացություն
- հարաճող, թեփուկավոր, հեշտ արյունահոսող, անկանոն եզրերով կարմիր հատվածներ
- բաց վերքային տեղամասեր, որոնք շաբաթներ շարունակ չեն ապաքինվում
- մաշկից վեր բարձրացող և ներս ընկած կենտրոնով տեղամասեր, որոնք շատ արագ կարող են չափսերով մեծանալ։
Իմացե՛ք ավելին տափակ բջջային կարցինոման մասին:
Ե՞րբ դիմել բժշկին
Այցելեք և զրուցեք ձեր բժշկի հետ, եթե ձեր մաշկի վրա նկատում եք վերոնշյալ կամ այլ փոփոխություններ։ Նման դեպքերում, եթե բժիշկը կասկածում է մաշկի քաղցկեղ, ձեզ կուղեգրի մաշկաբանի և ուռուցքաբանի խորհրդատվության, ովեքեր կարող են նշանակել մաշկի քաղցկեղի ախտորոշումը հաստատող կամ ժխտող բիոպսիա։
Վաղ հայտնաբերված մաշկի քաղցկեղը թույլ է տալիս խուսափել վիրահատական բուժումից, իսկ մելանոմայի կամ մաշկի այլ լուրջ քաղցկեղների դեպքում՝ բուժումը սկսել մինչև քաղցկեղի տարածվելը մարմնի այլ շրջաններ։
Ուստի, խորհուրդ է տրվում պարբերաբար ստուգել ձեր մաշկի վիճակը՝ առավել ուշադրություն դարձնելով մարմնի առավել արևահարվող շրջաններին։ Զրուցեք այս թեմայով ձեր բժշկի հետ, թե հատկապես ինչ նշանների հնարավոր առկայությանը պետք է ուշադրություն դարձնել և երբ դիմել բուժօգնության։
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 15-06-2019
Վերջին վերանայում՝ 22-04-2024