Մաշկի քաղցկեղ․ ախտանիշներ

Որքան շուտ մաշկի քաղցկեղը հայտնաբերվեց, ախտորոշվեց և բուժվեց, այդքան ավելի կմեծանա բուժման արդյունավետությունը։

Ավելին, վաղ հայտնաբերված մաշկի քաղցկեղը թույլ է տալիս խուսափել վիրահատական բուժումից, իսկ մելանոմայի կամ մաշկի այլ լուրջ քաղցկեղների դեպքում՝ բուժումը սկսել մինչև քաղցկեղի տարածվելը մարմնի այլ շրջաններ։

Ուստի, խորհուրդ է տրվում պարբերաբար ստուգել ձեր մաշկի վիճակը՝ առավել ուշադրություն դարձնելով մարմնի առավել արևահարվող շրջաններին։ Զրուցեք այս թեմայով ձեր բժշկի հետ, թե հատկապես ինչ նշանների հնարավոր առկայությանը պետք է ուշադրություն դարձնել և երբ դիմել բուժօգնության։

Մաշկի քաղցկեղի տարբեր ձևեր կարող են արտահայտվել տարբեր կերպ:

Մելանոմաներ

Մելանոմայի վաղ նշաններից է առկա կամ նոր առաջացած խալի ձևի, չափսի, գույնի կամ զգացողության փոփոխությունը: Մելանոմայի ախտորոշման ժամանակ կիրառվում է ABCDE կանոնը.

• անհամաչափություն (asymmetry)․ խալի մի կեսի ձևը չի համապասախանում մյուս կեսին
• եզրեր (borders)․ առկա է եզրերի անհավասարություն, անհարթություն, ատամնավորություն կամ անհստակություն
• գույն (color)․ առկա է մաշկային գոյացության գունային բազմազանություն
• տրամագիծ (diameter)․ տրամագիծը սովորաբար 6 մմ–ից ավել է կամ հակված է մեծանալու, թեև հնարավոր է նաև փոքր տրամաչափով մելանոմայի զարգացումը
• զարգացում (evolving)․ դիտվում է խալի չափսի, ձևի, գույնի, կոնսիստենցիայի կամ արտաքին տեսքի փոփոխություն կարճ ժամանակահատվածում:

Չնայած այն փաստի, որ մելանոման անցավ է, երբեմն նկատվում է քորի զգացողություն, խալի խոցոտում կամ արյունահոսություն։

Բազալ բջջային կարցինոմա

Բազալ բջջային կարցինոմայի համար, բնորոշ է ստորև նշվածներից երկու կամ ավելի առանձնահատկությունները.

• շաբաթներ շարունակ չլավացող, կեղևակալող և արյունահոսող բաց վերք
• կարմրավուն, գրգռված, մաշկից վեր բարձրացող տեղամաս, որը կեղևակալվում է, քոր է գալիս, երբեմն էլ ցավում է
• վառ կարմիր, վարդագույն, սպիտակ կամ կիսաթափանցիկ հանգույց, որը կարող է կինել նաև սև կամ շագանակագույն, հատկապես՝ մաշկի մուգ գույն ունեցող անձանց մոտ
• վարդագույն, բարձրացած եզրերով և կեղևակալված, ներհրված կենտրոնով գոյացություն, հնարավոր է մակերեսին մանր անոթային ցանցի ի հայտ գալը
• սպիանման, դեղին, սպիտակ կամ մոմանման, հաճախ վատ սահմանազատված եզրերով հատված:

Տափակ բջջային կարցինոմա

Տափակ բջջային կարցինոման հաճախ կարող է կեղևակալվել, արյունահոսել և հանդես գալ որպես՝

• գորտնուկանման գոյացություն
• հարաճող, թեփուկավոր, հեշտ արյունահոսող, անկանոն եզրերով կարմիր հատվածներ
• բաց վերքային տեղամասեր, որոնք շաբաթներ շարունակ չեն ապաքինվում
• մաշկից վեր բարձրացող և ներս ընկած կենտրոնով տեղամասեր, որոնք շատ արագ կարող են չափսերով մեծանալ։

Այցելեք և զրուցեք ձեր բժշկի հետ, եթե ձեր մաշկի վրա նկատում եք վերոնշյալ կամ այլ փոփոխություններ։ Նման դեպքերում, եթե բժիշկը կասկածում է մաշկի քաղցկեղ, ձեզ կուղեգրի մաշկաբանի և ուռուցքաբանի խորհրդատվության, որոնք կարող են նշանակել մաշկի քաղցկեղի ախտորոշումը հաստատող կամ ժխտող բիոպսիա։