Ձեր բուժման տարբերակները հիմնված են բազմաթիվ գործոնների վրա, ինչպիսիք են ձեր կոկորդի քաղցկեղի տեղակայումը և փուլը, ներգրավված բջիջների տեսակը, դրանց մարդու պապիլոմավիրուսով (HPV) վարակված լինելու նշանները, ձեր ընդհանուր առողջական վիճակը և ձեր անձնական նախապատվությունը:
Քննարկեք ձեր բժշկի հետ ձեր բուժման յուրաքանչյուր տարբերակի առավելություններն ու ռիսկերը: Միասին դուք կարող եք որոշել, թե որ բուժումներն առավել հարմար կլինեն և օգուտ կտան կոնկրետ ձեր իրավիճակում:
Ճառագայթային թերապիա
Ճառագայթային թերապիան կամ ռադիոթերապիան օգտագործում է բարձր էներգիայի ճառագայթներ, ինչպիսիք են ռենտգենյանը և պրոտոնայինը՝ քաղցկեղային բջիջները ճառագայթմամբ ոչնչացնելու համար:
Ճառագայթային թերապիան կարող է տրվել ձեր մարմնից դուրս գտնվող մեծ մեքենայով (արտաքին փնջային ճառագայթում), երբ ճառագայթային փունջն ուղղվում է ձեր պարանոցի վրա կամ փոքր ռադիոակտիվ հատիկներով և լարերով, որոնք տեղադրվում են ձեր մարմնի ներսում՝ քաղցկեղին հնարավորինս մոտ (բրախիթերապիա):
Փոքր կամ ավշային հանգույցների վրա չտարածված կոկորդի քաղցկեղի դեպքում ճառագայթային թերապիան կարող է լինել միակ անհրաժեշտ բուժումը: Ավելի տարածված կոկորդի քաղցկեղի դեպքում ճառագայթային թերապիան կարող է զուգակցվել քիմիոթերապիայի կամ վիրահատության հետ: Շատ տարածված կոկորդի քաղցկեղի դեպքում ճառագայթային թերապիան կարող է խորհուրդ տրվել գանգատներն ու ախտանիշները մեղմացնելու և ձեր կյանքն ավելի հարմարավետ դարձնելու համար:
Վիրահատություն
Վիրահատական միջամտությունների տեսակները, որոնք կարող եք քննարկել ձեր կոկորդի քաղցկեղի բուժման համար, կախված են ձեր քաղցկեղի տեղակայումից և փուլից: Ընտրանքները կարող են ներառել հետևյալը:
- Վիրահատություն կոկորդի փոքր քաղցկեղի կամ այն քաղցկեղի համար, որը չի տարածվել ավշային հանգույցների վրա. կոկորդի քաղցկեղը, որը սահմանափակված է կոկորդի մակերևույթով կամ ձայնալարերով, կարող է բուժվել էնդոսկոպիկ վիրահատությամբ: Ձեր բժիշկը կարող է էնդոսկոպ տեղադրել ձեր ըմպանի կամ կոկորդի մեջ, որի միջոցով անցկացնել հատուկ վիրաբուժական գործիքներ կամ կիրառել լազեր: Օգտագործելով այս գործիքները՝ ձեր բժիշկը կարող է քերել, կտրել կամ լազերի դեպքում՝ այրել շատ մակերեսային քաղցկեղային հյուսվածքը:
- Կոկորդի ամբողջական կամ մի մասի հեռացման վիրահատություն (լարինգէկտոմիա). փոքր ուռուցքների դեպքում ձեր բժիշկը կարող է հեռացնել ձեր կոկորդի այն հատվածը, որն ախտահարվել է քաղցկեղով՝ թողնելով հնարավորինս մեծ չափի կոկորդ: Նման դեպքերում կարող են պահպանել ձեր նորմալ խոսելու և շնչելու ունակությունը: Ավելի մեծ կամ ավելի տարածված ուռուցքների դեպքում կարող է անհրաժեշտ լինել հեռացնել ձեր ամբողջ կոկորդը՝ ձայնալարերով հանդերձ: Նման իրավիճակում ձեր շնչափողը միացվում է ձեր պարանոցի առջևում ձևավորած վիրահատական բացվածքին (ստոմա), որը թույլ է տալիս, որ դուք շնչեք: Սա կոչվում է տրախեոտոմիա: Եթե հեռացվում է ձեր ամբողջ կոկորդը, դուք ունեք ձեր խոսքի վերականգնման մի քանի տարբերակ: Դուք կարող եք աշխատել խոսքի պաթոլոգի հետ, որ սովորեք խոսել առանց ձեր կոկորդի:
- Ըմպանի մի մասի հեռացման վիրահատություն (ֆարինգէկտոմիա). ավելի փոքր կոկորդի քաղցկեղը կարող է պահանջել վիրահատության ընթացքում ձեր ըմպանի միայն փոքր մասի հեռացում: Ըմպանի չհեռացված մասերը կարող են վիրահատությամբ վերականգնվել այնպես, որ թույլ տան ձեզ հնարավորինս նորմալ կուլ տալ սնունդը: Ձեր ըմպանի ավելի մեծ հատվածի հեռացման վիրահատությունը սովորաբար նաև ներառում է կոկորդի հեռացում՝ ձայնալարերով հանդերձ:
- Քաղցկեղային ավշային հանգույցների հեռացման վիրահատություն (պարանոցային դիսեկցիա). եթե կոկորդի քաղցկեղը տարածվել է ձեր պարանոցի խորը հյուսվածքներ, ձեր բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ վիրահատություն՝ հեռացնելու որոշ կամ բոլոր ավշային հանգույցները՝ ստուգելու, թե արդյոք դրանք պարունակում են քաղցկեղային բջիջներ:
Վիրահատությունը պարունակում է արյունահոսության և վարակի ռիսկ: Այլ հնարավոր բարդությունները, ինչպիսիք են խոսելու կամ կուլ տալու դժվարությունը, կախված են կոնկրետ միջամտությունից, որին ենթարկվել եք:
Քիմիոթերապիա
Քիմիոթերապիան օգտագործում է հատուկ դեղամիջոցներ, որոնք կարող են ոչնչացնել արագ աճող, այդ թվում՝ քաղցկեղային բջիջները:
Կոկորդի քաղցկեղի բուժման մեջ քիմիոթերապիան հաճախ օգտագործվում է ճառագայթային թերապիայի հետ միասին: Որոշ քիմիոթերոպիայի դեղամիջոցներ քաղցկեղային բջիջներն ավելի զգայուն են դարձնում ճառագայթային թերապիայի նկատմամբ: Այնուամենայնիվ, քիմիոթերապիայի և ճառագայթային թերապիայի համատեղումը նաև մեծացնում է այս երկու բուժումների կողմնակի ազդեցությունները:
Քննարկեք ձեր բժշկի հետ այն կողմնակի ազդեցությունները, որոնք դուք հավանաբար կզգաք, և նաև միասին գնահատեք այն հարցը, թե արդյոք համակցված բուժումները կառաջարկեն օգուտներ, որոնք գերազանցում են հնարավոր անցանկալի ազդեցությունները:
Թիրախային դեղորայքային թերապիա
Թիրախային դեղամիջոցները բուժում են կոկորդի քաղցկեղը՝ ազդելով քաղցկեղային բջիջների այն առանձնահատուկ կամ «թույլ կետերի» վրա, որոնք նպաստում են դրանց աճին:
Օրինակ, Ցետուքսիմաբ (Էրբիտուքս) դեղամիջոցը թիրախային թերապիայի դեղամիջոց է, որը հաստատված է որոշակի իրավիճակներում կոկորդի քաղցկեղի բուժման համար: Ցետուքսիմաբը դադարեցնում է որոշակի սպիտակուցի գործառույթը, որը հայտնաբերվել է առողջ բջիջների բազմաթիվ տեսակներում, սակայն ավելի տարածված է կոկորդի քաղցկեղի որոշ տեսակների մեջ:
Ներկայում օգտագործվում են և կլինիկական փորձարկումներով շարունակվում են ուսումնասիրվել այլ թիրախային դեղամիջոցներ ևս: Թիրախային դեղամիջոցները կարող են նշանակվել միայնակ կամ քիմիոթերապիայի կամ ճառագայթային թերապիայի հետ միասին:
Իմունոթերապիա
Իմունոթերապիան ներգրավում է ձեր իմունային համակարգը քաղցկեղի դեմ պայքարին: Ձեր օրգանիզմի հիվանդությունների դեմ պայքարող իմունային համակարգը չի կարող վնաս պատճառել ձեր քաղցկեղին, քանի որ քաղցկեղային բջիջները արտադրում են սպիտակուցներ, որոնք օգնում են նրանց, որ «թաքնվեն» իմունային համակարգի բջիջներից: Իմունոթերապիան ազդում է՝ խոչընդոտելով այդ գործընթացը։
Իմունոթերապիայի բուժումները հիմնականում վերապահված են արդեն տարածված կոկորդի քաղցկեղով մարդկանց համար, ովքեր չեն արձագանքում ստանդարտ բուժմանը:
Հետբուժական վերականգնում (ռեաբիլիտացիա)
Կոկորդի քաղցկեղի բուժումը հաճախ հանգեցնում է բարդությունների, որոնք կարող են պահանջել մասնագետների հետ աշխատանք՝ վերականգնելու կուլ տալու, պինդ սնունդ ուտելու և խոսելու ունակությունը: Կոկորդի քաղցկեղի բուժման ընթացքում և դրանից հետո ձեր բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ, որ դիմեք հավելյալ օգնության, եթե՝
- ենթարկվել եք տրախեոստոմիայի, և ձեր կոկորդի վիրաբուժական բացվածքը (ստոմա) ունի խնամքի կարիք
- ունեք սնվելու հետ կապված դժվարություններ
- ունեք կուլ տալու դժվարություններ
- ձեր պարանոցում զգում եք կարկամություն և ցավ
- ունեք խոսքի հետ կապված խնդիրներ:
Ձեր բժիշկը նաև կարող է ձեզ հետ քննարկել ձեր բուժման հնարավոր կողմնակի ազդեցությունները և բարդությունները:
Օժանդակող (պալիատիվ) խնամք
Պալիատիվ խնամքը մասնագիտացված բժշկական օգնություն է, որը կենտրոնանում է ցավը և ծանր հիվանդության այլ ախտանիշներն առավելագույնս նվազեցնելու վրա: Պալիատիվ խնամքի մասնագետները աշխատում են ձեր, ձեր ընտանիքի և ձեր մյուս բժիշկների հետ՝ տրամադրելու լրացուցիչ աջակցության շերտ, որը լրացնում է ձեր շարունակական խնամքը: Պալիատիվ խնամքը կարող է օգտագործվել այլ ագրեսիվ բուժումների ժամանակ, ինչպիսիք են վիրահատությունը, քիմիոթերապիան կամ ճառագայթային թերապիան:
Երբ պալիատիվ խնամքն իրականացվում է բոլոր մյուս համապատասխան բուժումների հետ միասին, քաղցկեղով հիվանդ մարդիկ կարող են իրենց ավելի լավ զգալ և ավելի երկար ապրել:
Պալիատիվ խնամքը տրամադրվում է բժիշկների, բուժքույրերի և հատուկ պատրաստված այլ մասնագետների կողմից: Պալիատիվ խնամքի անձնակազմները նպատակ ունեն բարելավել քաղցկեղով հիվանդ մարդկանց և նրանց ընտանիքների կյանքի որակը:
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 02-08-2023
Վերջին վերանայում՝ 22-04-2024