Ախտորոշում - Դեպրեսիա

Ձեր բժիշկը կարող է ախտորոշել դեպրեսիան` հիմնվելով հետևյալ տվյալների վրա:

• Ֆիզիկական քննություն. ձեր բժիշկը կարող է բուժզննում կատարել և հարցեր տալ ձեր առողջության մասին: Որոշ դեպքերում դեպրեսիան կարող է կապված լինել հիմքում ընկած ֆիզիկական (մարմնական) առողջության խնդրի հետ:
• Լաբորատոր թեստեր. ձեր բժիշկը կարող է արյան թեստ նշանակել, օրինակ՝ արյան ընդհանուր քննություն կամ ստուգել ձեր վահանաձև գեղձը՝ համոզվելու, որ այն ճիշտ է աշխատում:
• Հոգեբուժական գնահատում. ձեր հոգեկան առողջության մասնագետը հարցնում է ձեր ախտանիշների, մտքերի, զգացմունքների և վարքի ձևերի մասին: Ձեզանից կարող է պահանջվել լրացնել հարցաթերթիկ, որը կօգնի պատասխանել այս հարցերին: Ձեր ընտանիքի անդամները կամ մոտիկ ընկերները ձեր թույլտվությամբ նույնպես կարող են հանդիպել ձեր բժշկին, որ ներկայացնեն ձեր ախտանիշների վերաբերյալ իրենց դիտարկումները։
• DSM-5. ձեր հոգեկան առողջության մասնագետը կարող է օգտագործել դեպրեսիայի չափորոշիչներ, որոնք սահմանված են Հոգեկան խանգարումների ախտորոշիչ և վիճակագրական ձեռնարկում (DSM-5), որը հրապարակվել է Ամերիկյան հոգեբուժական ասոցիացիայի կողմից: Ընդհանուր առմամբ, այս և այլ ուղեցույցների հիմքում ընկած է այսպես կոչված «դեպրեսիայի տրիադան»՝ տրամադրության անկում, հոգեշարժական գործառույթների ակտիվության արգելակում և մտածողության թուլացում։

Դեպրեսիայի տեսակները

Մեծ կամ կլինիկական դեպրեսիայի հետևանքով առաջացած ախտանշանները տարբեր մարդկանց մոտ կարող են տարբեր լինել: Ձեր դեպրեսիայի տեսակը պարզաբանելու համար ձեր բժիշկը կարող է ավելացնել մեկ կամ մի քանի առանձնահատուկ դրսևորումներ (սպեցիֆիկատորներ): Դրանք ցույց են տալիս, թե դուք դեպրեսիայի որ առանձնահատուկ դրսևորումն ունեք:

• Տագնապային դիսթրես՝ դեպրեսիա անսովոր անհանգստությամբ կամ հնարավոր իրադարձությունների կամ վերահսկողության կորստի հետ կապված անհանգստությամբ:
• Խառը (բիպոլյար) դեպրեսիա՝ միաժամանակյա դեպրեսիա և մանիա (մոլուցք), որը ներառում է բարձր ինքնագնահատական, չափազանց շատ խոսել և էներգիայի ավելացում:
• Մելանխոլիկ (մելամաղձային) դեպրեսիա՝ ծանր դեպրեսիա, երբ բացակայում է արձագանքն այն բանին, որը նախկինում հաճույք էր պատճառում և կապված է վաղ առավոտյան արթնանալու, առավոտյան տրամադրության վատթարացման, ախորժակի մեծ փոփոխությունների և մեղքի զգացման, գրգռվածության կամ դանդաղկոտության հետ:
• Ատիպիկ դեպրեսիա՝ դեպրեսիա, որը ներառում է ուրախ իրադարձություններով ժամանակավորապես ուրախանալու ունակություն, ախորժակի ավելացում, ավելորդ քնի կարիք, մերժման նկատմամբ զգայունություն և ձեռքերի կամ ոտքերի ծանրության զգացում:
• Փսիխոտիկ դեպրեսիա՝ դեպրեսիա, որն ընթանում է իրականության աղավաղված ընկալմամբ և ուղեկցվում է զառանցանքներով (կեղծ համոզմունքներ) կամ ցնորքներով (գոյություն չունեցող բաներ տեսնելը կամ ձայներ լսելը), որոնք կարող են ներառել անձնական անհամարժեքություն կամ այլ բացասական թեմաներ:
• Կատատոնիա՝ դեպրեսիա, որը ներառում է շարժողական ակտիվություն, որը դրսևորվում է կամ անկառավարելի և աննպատակ շարժումներով, կամ էլ անշարժությամբ և անհարմար կեցվածքներով:
• Հարծննդաբերական սկիզբ՝ դեպրեսիա, որն առաջանում է հղիության ընթացքում կամ ծննդաբերությունից հետո շաբաթների կամ ամիսների ընթացքում (հետծննդաբերական դեպրեսիա):
• Սեզոնային բնույթ՝ դեպրեսիա, որը կապված է սեզոնների փոփոխության և արևի լույսի նվազման հետ:

Այլ խանգարումներ, որոնք կարող են առաջացնել դեպրեսիայի ախտանիշներ

Մի քանի այլ խանգարումներ, ինչպիսիք են ստորև ներկայացվածները, ներառում են դեպրեսիան որպես ախտանիշ: Կարևոր է ճշգրիտ ախտորոշում ստանալ, որ կարողանաք ստանալ համապատասխան բուժում:

• Բիպոլյար I և II խանգարումներ. այս տրամադրության այս խանգարումները ներառում են տրամադրության փոփոխություններ, որոնք տատանվում են սկսած բարձրից (մանիա) մինչև ցածր (դեպրեսիա): Երբեմն դժվար է տարբերակել բիպոլյար խանգարումը ու դեպրեսիան:
• Ցիկլոթիմիկ խանգարում. ցիկլոթիմիկ խանգարումը ներառում է տրամադրության բարձրացումներ ու անկումներ, որոնք ավելի մեղմ են, քան բիպոլյար խանգարումների դեպքում:
• Տրամադրության դիսռեգուլյացիայի դեստրուկտիվ խանգարում. երեխաների տրամադրության այս խանգարումը ներառում է քրոնիկ և ծանր դյուրագրգռություն և զայրույթ՝ ծայրահեղ զայրույթի հաճախակի պոռթկումներով: Այս խանգարումը սովորաբար զարգանում է դեպրեսիվ խանգարում կամ տագնապային խանգարում ունեցող դեռահասների շրջանում կամ հասուն տարիքում:
• Կայուն դեպրեսիվ խանգարում. երբեմն կոչվում է դիսթիմիա: Սա դեպրեսիայի ավելի քիչ ծանր, սակայն ավելի քրոնիկ ձև է: Թեև սովորաբար չի հանգեցնում անգործունակության, կայուն դեպրեսիվ խանգարումը կարող է խանգարել ձեզ, որ նորմալ գործեք ձեր առօրյայում և ապրեք լիարժեք կյանքով:
• Նախադաշտանային դիսֆորիկ խանգարում. սա ներառում է դեպրեսիայի ախտանիշներ, որոնք կապված են հորմոնների փոփոխությունների հետ և սկսվում են դաշտանից մեկ շաբաթ առաջ և բարելավվում են դաշտանի սկզբից մի քանի օրվա ընթացքում և նվազագույնի են հասնում կամ անհետանում են դաշտանի ավարտից հետո:
• Այլ դեպրեսիայի խանգարումներ. սա ներառում է դեպրեսիան, որն առաջացել է ժամանցային թմրամիջոցների, որոշ նշանակված դեղամիջոցների կամ այլ առողջական վիճակի հետևանքով: