Բուժում - Քնի օբստրուկտիվ ապնոէ

Քնի օբստրուկտիվ ապնոէի բուժման տարբերակները տարբերվում են՝ սկսած ապրելակերպի փոփոխություններից մինչև վիրահատություն:

Ապրելակերպի փոփոխություններ

Քնի օբստրուկտիվ ապնոէի ավելի թեթև դեպքերի դեպքում ձեր բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ ապրելակերպի փոփոխություններ, ինչպիսիք են՝

• նիհարեք, եթե ավելորդ քաշ ունեք
• կանոնավոր ֆիզիկական վարժանքներ արեք
• եթե շարունակում եք ալկոհոլի օգտագործում, ապա խմեք չափավոր և մի՛ խմեք քնելուց մի քանի ժամ առաջ
• թողնեք ծխելը
• օգտագործեք քթային փակվածության կամ ալերգիայի դեղամիջոց
• մեջքի վրա մի քնեք
• խուսափեք հանգստացնող դեղամիջոցներ ընդունելուց, ինչպիսիք են հակատագնապային դեղերը կամ քնաբերները։

Եթե այս միջոցները չեն բարելավում ձեր քունը կամ եթե ձեր ապնոէն միջինից ծանր է, ձեր բժիշկը կարող է առաջարկել այլ բուժում: Որոշ սարքեր կարող են օգնել խցանված շնչուղիների բացմանը: Այլ դեպքերում կարող է անհրաժեշտ լինել վիրահատություն։

Ոչ դեղորայքային բուժում (թերապիաներ)

• Շնչուղիների դրական ճնշում. եթե դուք ունեք Քնի օբստրուկտիվ ապնոէ, ձեզ կարող է օգուտ տալ շնչուղիների դրական ճնշումը: Այս բուժման ժամանակ հատուկ սարքն օդային ճնշում է հաղորդում ձեր քթում տեղադրված հարմարանքով կամ ձեր քթի ու բերանի վրա կիպ դրված դիմակով, երբ դուք քնած եք: Շնչուղիների դրական ճնշումը նվազեցնում է շնչառական պատահարների քանակը, որոնք տեղի են ունենում քնած ժամանակ, ինչպես նաև մեղմացնում է ցերեկային քնկոտությունը և բարելավում ձեր կյանքի որակը: Ամենատարածված տեսակը կոչվում է շնչուղիների շարունակական դրական ճնշում CPAP (անգլերեն՝ CPAP, որը կարդացվում է «սի-փափ»): Այս բուժման դեպքում շնչվող օդի ճնշումը շարունակական է, մշտական և քիչ ավելի մեծ, քան շրջապատող օդի ճնշումը, որը բավական է վերին շնչուղիները բաց պահելու համար: Օդի այս ճնշումը կանխում է քնի օբստրուկտիվ ապնոէն և խռմփոցը: CPAP-ը քնի օբստրուկտիվ ապնոէի բուժման ամենահաջող և ամենահաճախ օգտագործվող մեթոդն է, սակայն որոշ մարդիկ դիմակը համարում են ծանր, անհարմար կամ բարձր ձայն առաջացնող: Այնուամենայնիվ, նոր սարքերն ավելի փոքր են և ավելի քիչ աղմուկ առաջացնող, քան հին տարբերակները, իսկ անհատական հարմարավետության համար կան դիմակների տարբեր ձևեր: Եթե դուք ճնշումը տանելու որոշակի դժվարություն, որոշ սարքեր ունեն հատուկ հարմարվողական ճնշման հնարավորություն՝ հարմարավետությունը բարելավելու համար: Դուք կարող եք նաև օգուտ քաղել ձեր CPAP համակարգի հետ միասին խոնավացուցիչ օգտագործելուց: CPAP-ը կարող է տրվել շարունակական (ֆիքսված) ճնշման կամ փոփոխական (ավտոտիտրացնող) ճնշման (անգլերեն՝ APAP): Ֆիքսված CPAP-ում ճնշումը մնում է անփոփոխ: Ավտոտիտրացնող CPAP-ում ճնշման մակարդակները հարմարեցվում են, եթե սարքը զգում է շնչուղիների դիմադրության բարձրացում: Երկմակարդակ դրական օդուղիների ճնշումը (անգլերեն՝ BPAP, որը կարդացվում է «բի-փափ»), որը դրական օդուղիների ճնշման մեկ այլ տեսակ է, ապահովում է որոշակի ճնշում, երբ դուք ներշնչում եք, և այլ ճնշում, երբ դուք արտաշնչում եք: CPAP-ն ավելի հաճախ է օգտագործվում, քանի որ այն լավ ուսումնասիրված է քնի օբստրուկտիվ ապնոէի համար և ապացուցված է, որ արդյունավետ կերպով բուժում է այս հիվանդությունը: Այնուամենայնիվ, այն մարդկանց համար, ովքեր դժվարությամբ են հանդուրժում ֆիքսված CPAP-ը, BPAP-ը կամ APAP-ը կարող է փորձարկվել: Մի՛ դադարեք օգտագործել ձեր օդուղիների դրական ճնշման սարքը, եթե խնդիրներ ունեք: Ստուգեք ձեր բժշկի հետ՝ տեսնելու, թե ինչ փոփոխություններ կարող եք անել, որ բարելավեք հարմարավետությունը: Բացի այդ, դիմեք ձեր բժշկին, եթե, չնայած բուժմանը, դեռ խռմփացնում եք, եթե նորից սկսեք խռմփացնել, կամ եթե ձեր քաշը ավելանում կամ պակասում է 10%-ով կամ ավելի:
• Բերանային համրարանքներ. թեև շնչուղիների դրական ճնշումը հաճախ արդյունավետ բուժում է, բերանային հարմարանքները կարող են դառնալ այլընտրանք մեղմ կամ չափավոր քնի օբստրուկտիվ ապնոէ ունեցող որոշ մարդկանց համար: Դրանք նաև օգտագործվում են ծանր քնի ապնոէ ունեցող մարդկանց համար, ովքեր չեն կարող օգտագործել CPAP: Այս հարմարանքները կարող են նվազեցնել ձեր քնկոտությունը և բարելավել կյանքի որակը: Բերանային հարմարանքները նախատեսված են ձեր կոկորդը բաց պահելու համար: Որոշ տեսակներ բաց են պահում ձեր շնչուղիները՝ առաջ բերելով ձեր ստորին ծնոտը, որը երբեմն կարող է թեթևացնել խռմփոցը և քնի օբստրուկտիվ ապնոէն: Այլ հարմարանքները ձեր լեզուն պահում են այլ դիրքում: Եթե դուք և ձեր բժիշկը որոշել եք փորձարկել այս տարբերակը, պետք է հանդիպել ատամնաբույժին, ով փորձառու է քնի ատամնաբուժական հարմարքների ոլորտում՝ դրանց տեղադրման և հետագա խնամքի համար: Կան մի շարք բերանային հարմարանքներ: Հաջող բուժումն ապահովելու և ատամների փոփոխությունները շուտ հայտնաբերելու համար անհրաժեշտ է ուշադիր վերահսկում:

Վիրահատություն կամ այլ միջամտություններ

Վիրահատությունը սովորաբար դիտարկվում է միայն այն դեպքում, երբ այլ բուժումներն արդյունավետ չեն եղել կամ չեն եղել ձեզ համար համապատասխան տարբերակներ: Վիրաբուժական տարբերակները կարող են ներառել հետևյալը:

• Հյուսվածքի վիրահատական հեռացում. ուվոլապալատոֆարինգոպլաստիկան (անգլերեն՝ UPPP) միջամտություն է, որի ժամանակ ձեր բժիշկը հեռացնում է հյուսվածքը բերանի խոռոչի հետևից և կոկորդի վերևից: Ձեր նշագեղձերը և ադենոիդները նույնպես կարող են հեռացվել: UPPP սովորաբար իրականացվում է հիվանդանոցում և պահանջում է ընդհանուր անզգայացում:
• Վերին շնչուղիների խթանում. այս նոր սարքը հավանության է արժանացել չափավոր և ծանր քնի օբստրուկտիվ ապնոէ ունեցող մարդկանց համար, ովքեր չեն դիմանում կամ չեն հարմարվում CPAP կամ BPAP սարքերին: Փոքր, բարակ իմպուլսների գեներատորը (ենթալեզվային նյարդի խթանիչ) տեղադրվում է մաշկի տակ՝ կրծքավանդակի վերին հատվածում։ Սարքը հայտնաբերում է ձեր շնչառությունը և, անհրաժեշտության դեպքում, խթանում է նյարդը, որը վերահսկում է լեզվի շարժումը: Հետազոտությունները պարզել են, որ վերին շնչուղիների խթանումը հանգեցնում է քնի օբստրուկտիվ ապնոէի ախտանիշների զգալի մեղմացմանը և կյանքի որակի բարելավմանը:
• Ծնոտի վիրահատություն (մաքզիլլոմանդիբուլյար առաջբերում). այս միջամտությամբ ձեր վերին և ստորին ծնոտները ձեր դեմքի մնացած ոսկորներից առաջ են տեղաշարժվում: Սա մեծացնում է լեզվի և փափուկ քիմքի ետևում գտնվող տարածությունը՝ ավելի քիչ հավանական դարձնելով քնած ժամանակ վերին շնչուղիների փակման հավանականությունը:
• Պարանոցի վիրաբուժական բացում (տրախեոստոմիա). ձեզ կարող է անհրաժեշտ լինել վիրահատության այս ձևը, եթե այլ բուժումները ձախողվել են և ունեք ծանր, կյանքին սպառնացող խանգարող քնի ապնոէ: Տրախեոստոմիայի ժամանակ ձեր վիրաբույժը կտրվածք է կատարում ձեր պարանոցի վրա և տեղադրում մետաղական կամ պլաստիկ խողովակ, որով դուք շնչում եք: Օդը ներթափանցում և դուրս է գալիս ձեր թոքերից՝ շրջանցելով ձեր կոկորդի փակված օդային անցուղին:
• Այլ վիահատական միջամտություններ. վերին շնչուղիների անատոմիական խնդրից կախված, կարող է առաջարկվել նաև լեզվի հիմքի առաջբերում, և այլ միջամտություններ:

Վիրահատության այլ տեսակները կարող են օգնել խռմփոցի և քնի ապնոէի նվազեցմանը՝ խոչընդոտներից ազատելով կամ լայնացնելով ձեր վերին շնչուղիները, այդ թվում՝

• քթի վիրահատություն՝ պոլիպները հեռացնելու կամ քթանցքների միջև ծուռ միջնորմը (շեղված միջնապատը) ուղղելու համար
• վիրահատություն՝ մեծացած նշագեղձերի կամ ադենոիդների հեռացման համար: