ՈւՊԳԽ. բուժում
06-06-2019
3 րոպե

Երեխաների մոտ ուշադրության պակասի գերերակտիվության խանգարման (ՈւՊԳԽ) բուժումը ներառում է դեղամիջոցները, վարքաբանական թերապիան, խորհրդատվությունը և կրթական ծառայությունները:
Այս բուժումները կարող են մեղմացնել ՈւՊԳԽ-ի բազմաթիվ ախտանիշներ, սակայն չեն բուժում բուն հիվանդությունը: Երեխայի համար լավագույն բուժման մեթոդի ընտրությունը կարող է պահանջել որոշակի ժամանակ:
Խթանիչ թմրամիջոցներ
Ներկայում խթանիչ թմրամիջոցները (հոգեխթանիչներ) ՈւՊԳԽ-ի բուժման մեջ ամենահաճախ նշանակվող դեղամիջոցներն են: Խթանիչները հավանաբար խթանում և կարգավորում են գլխուղեղում առկա քիմիական նյութերի՝ նեյրոխթանիչների հավասարակշռությունը: Այս դեղամիջոցներն օգնում են ցրվածության և գերակտիվության ախտանիշների բարելավմանը, երբեմն արդյունավետություն դրսևորելով կարճաժամկետ բուժման ավարտին։
Օրինակներից են՝
- ամֆետամիններ. թմրամիջոցների այս խումբը ներառում է՝ Դեքստրոամֆետամին (Դեքսեդրին), Դեքստրոամֆետամին-ամֆետամին (Ադդերալ XR, Միդայիս) և Լիսդեքսամֆետամին (Վիվանսե)
- մեթիլֆենիդատներ. այս խումբը ներառում է՝ Մեթիլֆենիդատ (Կոնցերտա, Ռիտալին և այլն) և Դեքսմեթիլֆենիդատ (Ֆոկալին)։
Խթանիչ թմրամիջոցները մատչելի են կարճաժամկետ և երկարաժամկետ դեղաձևերով: Մեթիլֆենիդատի (Դայտրանա) երկար ազդող մաշկային սպեղանին կարող է փակցվել ազդրի մաշկին: Հարցրեք բժշկին խթանիչների հնարավոր կողմնակի ազդեցությունների մասին:
Հետազոտական որոշ տվյալներ վկայում են, որ ՈւՊԳԽ-ի խթանիչ դեղամիջոցների օգտագործումը կարող է բարձրացնել սրտային խնդիրների և հոգեբուժական ախտանիշների ռիսկը:
Այլ դեղամիջոցներ
ՈւՊԳԽ-ի բուժման մեջ արդյունավետ կարող են լինել այլ դեղամիջոցներ ևս, այդ թվում՝
- Ատոմոքսետին (Սրտատտերա)
- հակադեպրեսանտներ, օրինակ՝ Բուպրոպիոն (Վելբուտրին SR, Վելբուտրին XL և այլն)
- Գուանֆացին (Ինտունիվ)
- Կլոնիդին (Կատապրես, Կապվայ):
Ատոմոքսետինի և հակադեպրեսանտների ազդեցությունը հասունանում է ավելի դանդաղ, քան խթանիչներինը և կարող է տևել մի քանի շաբաթ: Այս դեղամիջոցները սովորաբար նշանակվում են, եթե սրտային կամ այլ խնդիրների պատճառով խթանիչների օգտագործումը հակացուցված է կամ դրանք առաջացնում են սուր կողմնակի ազդեցություններ։
Ինքնասպանության (սուիցիդալ) ռիսկ
Թեև ապացույցների բացակայությանը, որոշ մտահոգություններ կան այն մասին, որ ՈւՊԳԽ-ի ոչ խթանիչային դեղամիջոցները և հակադեպրեսանտները երեխաների և անչափահասների շրջանում կարող են բարձրացնել ինքնասպանության ռիսկը։ Կապ հաստատեք բժշկի հետ, եթե երեխայի մոտ նկատում եք ինքնասպանության մտքերի կամ դեպրեսիայի այլ նշաններ:
ՈւՊԳԽ-ի վարքաբանական թերապիա
ՈւՊԳԽ-ով երեխաներին հաճախ օգտակար է լինում վարքաբանական թերապիան, սոցիալական հմտությունների դասընթացները, ծնողական հմտությունների դասընթացները և խորհրդատվությունը: ՈւՊԳԽ-ով որոշ երեխաների շրջանում կարող են դիտարկվել նաև տագնապային խանգարում կամ դեպրեսիա: Նման դեպքերում խորհրդատվությունը կարող է օգնել ինչպես ՈւՊԳԽ-ին, այնպես էլ զուգակցված խնդիրներին։
Թերապիայի օրինակներից են՝
- վարքաբանական թերապիա
- սոցիալական հմտությունների դասընթաց
- ծնողական հմտությունների դասընթաց
- հոգեթերապիա (փսիխոթերապիա)
- ընտանեկան թերապիա:
Բուժման արդյունքների վերահսկում
Եթե երեխան ՈւՊԳԽ-ի դեմ ստանում է բուժում, կանոնավոր բժշկական այցերը կազմակերպվում են այնքան ժամանակ, մինչև ախտանիշները զգալիորեն բարելավվեն, որից հետո՝ ամեն 3-6 ամիսը մեկ, եթե ախտանիշները կայունացած են:
Կապ հաստատեք բժշկի հետ, եթե երեխայի մոտ նկատել եք դեղամիջոցների կողմնակի ազդեցություններ, օրինակ՝ ախորժակի կորուստ, քնի դժվարացում կամ գրգռվածության: Տեղեկացրեք բժշկին նաև այն դեպքերում, երբ երեխայի մոտ ՈւՊԳԽ-ի ախտանիշների բարելավում չեք նկատում։
Հոդվածը վերանայվել է՝ 27-06-2021