ՈւՊԳԽ. բուժում

Երեխաների մոտ ուշադրության պակասի գերերակտիվության խանգարման (ՈւՊԳԽ) բուժումը ներառում է դեղամիջոցները, վարքաբանական թերապիան, խորհրդատվությունը և կրթական ծառայությունները:

Այս բուժումները կարող են մեղմացնել ՈւՊԳԽ-ի բազմաթիվ ախտանիշներ, սակայն չեն բուժում բուն հիվանդությունը: Երեխայի համար լավագույն բուժման մեթոդի ընտրությունը կարող է պահանջել որոշակի ժամանակ:

Խթանիչ թմրամիջոցներ

Ներկայում խթանիչ թմրամիջոցները (հոգեխթանիչներ) ՈւՊԳԽ-ի բուժման մեջ ամենահաճախ նշանակվող դեղամիջոցներն են: Խթանիչները հավանաբար խթանում և կարգավորում են գլխուղեղում առկա քիմիական նյութերի՝ նեյրոխթանիչների հավասարակշռությունը: Այս դեղամիջոցներն օգնում են ցրվածության և գերակտիվության ախտանիշների բարելավմանը, երբեմն արդյունավետություն դրսևորելով կարճաժամկետ բուժման ավարտին։

Օրինակներից են՝

• ամֆետամիններ. թմրամիջոցների այս խումբը ներառում է՝ Դեքստրոամֆետամին (Դեքսեդրին), Դեքստրոամֆետամին-ամֆետամին (Ադդերալ XR, Միդայիս) և Լիսդեքսամֆետամին (Վիվանսե)
• մեթիլֆենիդատներ. այս խումբը ներառում է՝ Մեթիլֆենիդատ (Կոնցերտա, Ռիտալին և այլն) և Դեքսմեթիլֆենիդատ (Ֆոկալին)։

Խթանիչ թմրամիջոցները մատչելի են կարճաժամկետ և երկարաժամկետ դեղաձևերով: Մեթիլֆենիդատի (Դայտրանա) երկար ազդող մաշկային սպեղանին կարող է փակցվել ազդրի մաշկին: Հարցրեք բժշկին խթանիչների հնարավոր կողմնակի ազդեցությունների մասին:

Հետազոտական որոշ տվյալներ վկայում են, որ ՈւՊԳԽ-ի խթանիչ դեղամիջոցների օգտագործումը կարող է բարձրացնել սրտային խնդիրների և հոգեբուժական ախտանիշների ռիսկը:

Այլ դեղամիջոցներ

ՈւՊԳԽ-ի բուժման մեջ արդյունավետ կարող են լինել այլ դեղամիջոցներ ևս, այդ թվում՝

• Ատոմոքսետին (Սրտատտերա)
• հակադեպրեսանտներ, օրինակ՝ Բուպրոպիոն (Վելբուտրին SR, Վելբուտրին XL և այլն)
• Գուանֆացին (Ինտունիվ)
• Կլոնիդին (Կատապրես, Կապվայ):

Ատոմոքսետինի և հակադեպրեսանտների ազդեցությունը հասունանում է ավելի դանդաղ, քան խթանիչներինը և կարող է տևել մի քանի շաբաթ: Այս դեղամիջոցները սովորաբար նշանակվում են, եթե սրտային կամ այլ խնդիրների պատճառով խթանիչների օգտագործումը հակացուցված է կամ դրանք առաջացնում են սուր կողմնակի ազդեցություններ։

Ինքնասպանության (սուիցիդալ) ռիսկ

Թեև ապացույցների բացակայությանը, որոշ մտահոգություններ կան այն մասին, որ ՈւՊԳԽ-ի ոչ խթանիչային դեղամիջոցները և հակադեպրեսանտները երեխաների և անչափահասների շրջանում կարող են բարձրացնել ինքնասպանության ռիսկը։ Կապ հաստատեք բժշկի հետ, եթե երեխայի մոտ նկատում եք ինքնասպանության մտքերի կամ դեպրեսիայի այլ նշաններ:

ՈւՊԳԽ-ի վարքաբանական թերապիա

ՈւՊԳԽ-ով երեխաներին հաճախ օգտակար է լինում վարքաբանական թերապիան, սոցիալական հմտությունների դասընթացները, ծնողական հմտությունների դասընթացները և խորհրդատվությունը: ՈւՊԳԽ-ով որոշ երեխաների շրջանում կարող են դիտարկվել նաև տագնապային խանգարում կամ դեպրեսիա: Նման դեպքերում խորհրդատվությունը կարող է օգնել ինչպես ՈւՊԳԽ-ին, այնպես էլ զուգակցված խնդիրներին։

Թերապիայի օրինակներից են՝

• վարքաբանական թերապիա
• սոցիալական հմտությունների դասընթաց
• ծնողական հմտությունների դասընթաց
• հոգեթերապիա (փսիխոթերապիա)
• ընտանեկան թերապիա:

Բուժման արդյունքների վերահսկում

Եթե երեխան ՈւՊԳԽ-ի դեմ ստանում է բուժում, կանոնավոր բժշկական այցերը կազմակերպվում են այնքան ժամանակ, մինչև ախտանիշները զգալիորեն բարելավվեն, որից հետո՝ ամեն 3-6 ամիսը մեկ, եթե ախտանիշները կայունացած են:

Կապ հաստատեք բժշկի հետ, եթե երեխայի մոտ նկատել եք դեղամիջոցների կողմնակի ազդեցություններ, օրինակ՝ ախորժակի կորուստ, քնի դժվարացում կամ գրգռվածության: Տեղեկացրեք բժշկին նաև այն դեպքերում, երբ երեխայի մոտ ՈւՊԳԽ-ի ախտանիշների բարելավում չեք նկատում։