Կախված պատճառից, երիկամային հիվանդության որոշ տեսակներ կարող են բուժվել:
Սակայն, հաճախ քրոնիկ երիկամային հիվանդությունը (ՔԵՀ) բուժում չունի։
Բուժումը սովորաբար բաղկացած է միջոցառումներից, որոնք կօգնեն գանգատների ու ախտանիշների մեղմացմանը, բարդությունների կանխարգելմանը և հիվանդության հարաճուն զարգացման դանդաղեցմանը: Եթե ձեր երիկամները լուրջ վնասված են, կարող է անհրաժեշտ լինել բուժում երիկամային հիվանդության վերջնական փուլի համար:
Պատճառի բուժում
Ձեր բժիշկը կաշխատի դանդաղեցնել կամ կառավարել ձեր երիկամային հիվանդության պատճառը: Բուժման տարբերակները տարբեր են՝ կախված պատճառից: Սակայն երիկամների վնասը կարող է շարունակել վատթարանալ նույնիսկ այն դեպքում, երբ հիմքում ընկած վիճակը, ինչպիսիք են դիաբետը կամ բարձր արյան ճնշումը, վերահսկվում են:
Բարդությունների բուժում
Երիկամային հիվանդության բարդությունները կարելի է վերահսկել՝ կյանքն ավելի հարմարավետ դարձնելու համար: Բուժումները կարող են ներառել հետևյալը:
- Բարձր արյան ճնշման դեղամիջոցներ. երիկամային հիվանդությամբ տառապող մարդկանց վիճակը կարող է վատթարանալ բարձր արյան ճնշման պատճառով: Ձեր բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ արյան ճնշումն իջեցնող և երիկամների գործառույթը պահպանելուն օգնող դեղամիջոցներ, սովորաբար՝ անգիոտենզին փոխակերպող ֆերմենտի (ԱՓՖ) արգելակիչներ կամ անգիոտենզին II ընկալիչների պաշարիչներ: Այս դեղամիջոցները սկզբում կարող են նվազեցնել երիկամների գործունեությունը և փոխել էլեկտրոլիտների մակարդակը, ուստի ձեզ կարող է անհրաժեշտ լինել հաճախակի արյան թեստեր՝ ձեր վիճակը վերահսկելու համար: Բժիշկը նաև կարող է խորհուրդ տալ միզամուղներ և կերակրի աղից զուրկ սննդակարգ:
- Այտուցը մեղմացնող դեղամիջոցներ. ՔԵՀ ունեցող մարդկանց օրգանիզմում հաճախ կուտակվում է հեղուկ: Սա կարող է հանգեցնել ոտնաթաթերի այտուցի, ինչպես նաև բարձր արյան ճնշման: Միզամուղ կոչվող դեղամիջոցները կարող են օգնել ձեր օրգանիզմում հեղուկի հավասարակշռության կարգավորմանը:
- Անեմիայի (սակավարյունության) բուժման դեղամիջոցներ. էրիթրոպոետին հորմոնի հավելումները, երբեմն՝ երկաթի ավելացումով, օգնում են ավելի շատ կարմիր արյան բջիջներ արտադրությանը: Սա կարող է թեթևացնել անեմիայի հետ կապված հոգնածությունն ու թուլությունը:
- Խոլեստերինի մակարդակը նվազեցնող դեղամիջոցներ. ձեր բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ դեղամիջոցներ, որոնք կոչվում են ստատիններ՝ ձեր խոլեստերինը նվազեցնելու համար: ՔԵՀ–ով մարդիկ հաճախ ունենում են վատ խոլեստերինի բարձր մակարդակ, ինչը կարող է մեծացնել սրտային հիվանդության ռիսկը:
- Ոսկորները պաշտպանող դեղամիջոցներ. կալցիումի և վիտամին D-ի հավելումները կարող են օգնել կանխելու ոսկրանյութի հյուծմանը և նվազեցնելու կոտրվածքների ռիսկը: Դուք նաև կարող եք ընդունել դեղամիջոց, որը հայտնի է որպես ֆոսֆատ կապող՝ ձեր արյան մեջ ֆոսֆատի քանակությունը նվազեցնելու և ձեր արյունատար անոթները կալցիումի նստվածքների վնասումից (կալցիֆիկացումից) պաշտպանելու համար:
- Ավելի ցածր սպիտակուցային սննդակարգ՝ արյան մեջ թափոնային նյութերը նվազագույնի հասցնելու համար. ձեր օրգանիզմը վերամշակում է սննդամթերքով ստացված սպիտակուցը, որի արդյունքում առաջանում են թափոնային նյութեր, որոնք ձեր երիկամները պետք է զտեն ձեր արյունից: Երիկամների աշխատանքի ծանրաբեռնվածությունը նվազեցնելու համար ձեր բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ, որ կրճատեք սննդային սպիտակուցների քանակը: Դիետոլոգը (սննդաբան) կարող է առաջարկել սպիտակուցի ընդունումը նվազեցնելու ուղիներ՝ զուգակցված առողջ սննդակարգով:
Բուժման ընթացքում բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ կանոնավոր հետազոտություններ՝ ստուգելու, թե արդյոք ձեր երիկամների հիվանդությունը մնում է կայուն, թե հարաճուն վատթարանում է:
Երիկամային հիվանդության վերջնական փուլի բուժում
Եթե ձեր երիկամները չեն կարողանում ինքնուրույն իրականացնել թափոնային նյութերի և հեղուկների քամազատումը, և ձեզ մոտ զարգանում է երիկամների ամբողջական կամ գրեթե ամբողջական անբավարարություն, նշանակում է, որ ունեք երիկամային հիվանդության վերջնական փուլ: Նման իրավիճակում ձեզ անհրաժեշտ է դիալիզ կամ երիկամի փոխպատվաստում:
- Դիալիզ. դիալիզը ձեր արյունից արհեստականորեն հեռացնում է թափոնային նյութերը և ավելորդ հեղուկը, երբ ձեր երիկամներն այլևս չեն կարող դա անել: Հեմոդիալիզի ժամանակ հատուկ սարքը ձեր արյունից զտում և հեռացնում է թափոնային նյութերը և ավելորդ հեղուկները: Պերիտոնալ դիալիզի ժամանակ որովայնի մեջ տեղադրված բարակ խողովակը (կաթետեր) որովայնի խոռոչը լցնում է դիալիզի լուծույթով, որը կլանում է թափոնային նյութերը և ավելորդ հեղուկը: Որոշ ժամանակ անց դիալիզի լուծույթը արտահոսում է ձեր մարմնից՝ իր հետ հեռացնելով թափոնները:
- Երիկամների փոխպատվաստում. երիկամների փոխպատվաստումը դոնորից վերցված առողջ երիկամի վիրահատական տեղադրումն է ձեր մարմնում: Փոխպատվաստված երիկամները կարող են վերցվել մահացած կամ կենդանի դոնորներից: Փոխպատվաստումից հետո դուք պետք է ամբողջ կյանքում դեղեր ընդունեք, որ ձեր մարմինը չպայքարի նոր՝ ոչ սեփական օրգանի դեմ:
Ոմանց համար, ովքեր նախընտրում են դիալիզ կամ երիկամի փոխպատվաստում չանել, երրորդ տարբերակը ձեր երիկամային անբավարարությունը պահպանողական միջոցներով բուժելն է: Պահպանողական միջոցառումները, ամենայն հավանականությամբ, կներառեն ախտանիշների կառավարում, խնամքի նախնական պլանավորում և խնամք, որ ձեզ ավելի հարմարավետ զգաք (պալիատիվ խնամք):
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 12-03-2023
Վերջին վերանայում՝ 01-06-2024