Սրտի իշեմիկ հիվանդություն. բուժում

Սրտի իշեմիկ հիվանդության (ՍԻՀ) բուժումը սովորաբար ներառում է ապրելակերպի փոփոխությունները և, եթե անհրաժեշտ է, նաև դեղամիջոցներ և որոշ բժշկական միջամտություններ:

Ապրելակերպի փոփոխություններ

Ապրելակերպի փոփոխությունները կարող են նպաստել զարկերակների առողջության բարելավմանը՝

• դադարեցրե՛ք ծխելը (եթե ծխող եք) և թույլ մի՛ տվեք, որ ձեր ներկայությամբ ծխեն
• առողջացրե՛ք սննդակարգը
• կանոնավոր վարժվե՛ք
• ազատվե՛ք ավելորդ քաշից
• կրճատե՛ք սթրեսը:

Դեղորայքային բուժում

Ներկայում ՍԻՀ բուժման մեջ նշանակվող դեղերի տեսականին բավականին մեծ է և տարեցտարի ավելի է ընդլայնվում: ՍԻՀ դեղորայքային բուժումն ուղղված է սրտային բարդությունների կանխարգելմանը և ռիսկի գործոնների մեղմացմանը (օրինակ՝ բարձր արյան ճնշման կարգավորում և խոլեսթերինի բարձրացած մակարդակի նվազեցում):

ՍԻՀ դեղորայքային բուժումը ներառում է հետևյալ դեղամիջոցները (կամ դրանց խմբերը):

• Խոլեսթերին-ձևափոխող դեղամիջոցներ. այս դեղամիջոցները նվազեցնում (կամ ձևափոխում) են պսակային զարկերակների պատին կուտակվող և դրանց լուսանցքը նեղացնող ճարպային նյութերը: Արդյունքում, խոլեսթերինի մակարդակները, մասնավորապես՝ ցածր խտության լիպոպրոտեիդների (ՑԽԼ կամ «վատ») խոլեսթերինի մակարդակը նվազում է: Բժիշկը կարող է ընտրություն անել դեղամիջոցների լայն շրջանակից՝ ստատիններ, Նիացին, ֆիբրատներ և լեղաթթվի սեքվեստրանտներ:
  
• Ասպիրին. բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ ամեն օր ընդունել ցածր դեղաչափով Ասպիրին կամ մեկ այլ արյունը «ջրիկացնող» դեղամիջոց: Ասպիրինը կարող է նվազեցնել արյան մակարդման հակումը, որը կարող է օգնել պսակային զարկերակի խցանման կանխարգելմանը: Եթե արդեն ունեցել եք սրտամկանի ինֆարկտ, Ասպիրինը կարող է օգնել ապագա ինֆարկտների կանխարգելմանը: Սակայն Ասպիրինը կարող է դառնալ վտանգավոր, եթե ունեք արյունահոսությամբ ուղեկցվող հիվանդություններ կամ արդեն ընդունում եք մեկ այլ արյունը «ջրիկացնող» դեղամիջոց: Կլոպիդոգրելը նշանակվում է որպես ցածր դեղաչափով Ասպիրինի այլընտրանք՝ արյան թիթեղիկների՝ թրոմբոցիտների միաձուլումը (ագրեգացիան) կանխելու, հետևաբար՝ արյան մակարդուկի առաջացման վտանգը նվազեցնելու համար
• Բետա-բլոկատորներ (պաշարիչներ). բետա-բլոկատորները դանդաղեցնում են սրտի ռիթմը և նվազեցնում արյան ճնշումը, որոնց շնորհիվ նվազում է թթվածնի նկատմամբ սրտամկանի պահանջը: Եթե ունեցել եք սրտամկանի ինֆարկտ, բետա-բլոկատորները կարող են կրճատել ապագա ինֆարկտների ռիսկը: Որոշ դեպքերում բետա-բլոկատորները նաև արդյունավետ հակաառիթմիկ միջոցներ են:
• Կալցիումական անցուղու բլոկատորներ (պաշարիչներ). այս խմբի դեղամիջոցները կարող են օգտագործվել բետա-պաշարիչների հետ, եթե վերջիններս առանձին վերցրած բավարար արդյունավետ չեն կամ կարող են նշանակվել բետա-պաշարիչների փոխարեն: Կալցիումական անցուղու բլոկատորները կամ կալցիումի անտագոնիստները նաև կարող են օգնել կրծքավանդակային ցավերի մեղմացմանը:
• Ռանոլազին. այս դեղամիջոցը կարող է օգնել կրծքահեղձուկով մարդկանց: Այն կարող է նշանակվել որևէ բետա-բլոկատորի հետ միասին կամ դրա փոխարեն, եթե տարբեր պատճառներով չեք կարող ընդունել բետա-բլոկատոր:
• Նիտրոգլիցերին. Նիտրոգլիցերինի հաբերը, սփրեյը կամ սպեղանիները կարող են մեղմացնել կրծքահեղձուկը՝ լայնացնելով պսակային զարկերակները և նվազեցնելով արյան (թթվածնի) նկատմամբ սրտամկանի պահանջը:
• Անգիոտենզին-փոխկերպող ֆերմենտի (ԱՓՖ) ինհիբիտորներ և Անգիոտենզին II ընկալիչի բլոկատորներ. այս երկու խմբերի դեղանիջոցներն ունեն համանման ազդեցություն և նշանակվում են բարձր արյան ճնշումը կարգավորելու և սրտամկանի կծկումների ուժը մեղմացնելու, դրանով իսկ՝ սրտի հետբեռնվածությունը (այն դիմադրությունը, որը կծկվող փորոքը պետք է հաղթահարի արյունը զարկերակներով մղելիս) և թթվածնի նկատմամբ պահանջը նվազեցնելու համար: Անգիոտենզին II ընկալիչի բլոկատորները սովորաբար նշանակվում են, եթե որևէ պատճառով չեք կարող ընդունել ԱՓՖ ինհիբիտոր:

Նկատի ունեցեք, որ այս դեղամիջոցների մեծ մասը պետք է ստանալ երկար ժամանակի՝ տարիների ընթացքում:

Պսակային արյան հոսքը վերականգնող և բարելավող միջամտություններ

Անգիոպլաստիկա և ստենտի տեղադրում

Անգիոպլաստիկայի էությունը նեղացած պսակային զարկերակի մեխանիկական լայնացումն է, որի շնորհիվ բարելավվում է սրտամկանի արյունամատակարարումը: Սովորաբար լայնացնող խողովակը սրտի պսակային զարկերակ հասցվում է աճուկային զարկերակի միջոցով:

Անգիոպլաստիկայից հետո նեղացած պսակային զարկերակի մեջ տեղադրվում է հատուկ մեղաղական ցանց (ստենտ), որն անոթը պահում է մշտապես «բաց» վիճակում:

Ընդունված է, որ ստենտավորումը նպատակահարմար է, եթե պսակաձև զարկերակի նեղացման աստիճանը կազմում է լուսանցքի 70%-ից ավելին:

Անգիոպլաստիկայի տևողությունը հիմնականում 30 րոպեից մինչև 3 ժամ է: Այն իրականացվում է ընդհանուր անզգայացման ներքո և դուք որևէ ցավ չեք զգում:

Աորտո-կորոնար շունտավորում

Պսակային անոթի շունտավորումը մեծ «բաց» վիրահատություն է, որի ժամանակ վերցվում է ձեր առողջ երակի որևէ հատված (սովորաբար՝ ստորին վերջույթից) և կարվում մի ծայրով աորտային, մյուս ծայրով՝ պսակային զարկերակի ճյուղին (աթերոսկլերոտիկ նեղացումից ներքև): Արդյունքում, արյան համար ստեղծվում է լրացուցիչ հոսքագիծ՝ շրջանցելով պսակային զարկերակի խցանված հատվածը:

Այս երկու միջամտությունների շնորհիվ դուք կարող եք վերադառնալ նորմալ ակտիվ կենսակերպ: