Ախտորոշում - Ոչ ալկոհոլային հեպատոզ

Լյարդի ոչ ալկոհոլային ճարպային հիվանդությունը​ (ԼՈԱՃՀ) մեծամասամբ որևէ ախտանիշ չի առաջացնում, ուստի հաճախ արժանանում է բժիշկների ուշադրությանը, երբ լյարդային խնդրի մասին վկայող այլ պատճառներով անցկացվում են լաբորատոր և այլ հետազոտություններ:

Օրինակ, գերձայնային հետազոտությամբ (սոնոգրաֆիա) կարող է գրանցվել լյարդի անսովոր տեսք կամ արյան թեստով հայտնաբերվել լյարդային ֆերմենտների ակտիվության (մակարդակի) բարձրացում:

Հիվանդության ախտորոշմանը և ծանրության աստիճանի գնահատմանը կարող են օգնել տարբեր հետազոտություններ:

Արյան թեստեր

• արյան ընդհանուր հետազոտություն
• լյարդային ֆերմենտներ և լյարդի գործունեության թեստեր
• քրոնիկ վիրուսային հեպատիտների թեստեր (հեպատիտ A, հեպատիտ C և այլն)
• ցելիակայի սքրինինգային թեստ
• քաղցած վիճակում արյան շաքարի թեստ
• գլիկոհեմոգլոբինի թեստ (HbA1c)
• լիպիդային պրոֆիլ, որը չափում է արյան ճարպերի մակարդակները (օրինակ՝ խոլեսթերին և տրիգլիցերիդներ):

Պատկերային հետազոտություններ

ԼՈԱՃՀ-ն ախտորոշելիս բժիշկը կարող է առաջարկել հետևյալ հետազոտությունները՝

• որովայնային սոնոգրաֆիա, որը լյարդի հիվանդություն կասկածելիս հաճախ առաջին հետազոտություններից է
• որովայնի համակարգչային տոմոգրաֆիա (ԿՏ) կամ մագնիսա-ռեզոնանսային տոմոգրաֆիա (ՄՌՏ), որոնցով դժվարությամբ է ԼՈԱՃՀ-ը տարբերակվում ոչ ալկոհոլային ստեատոհեպատիտից (ՈԱՍՀ), սակայն կարող են նշանակվել մասնավոր դեպքերում
• անցումային էլաստոգրաֆիա, որը լյարդի պնդությունն ու ճկունությունը գնահատող գերձայնային հետազոտության տեսակ է և կարող է օգնել լյարդի ֆիբրոզի կամ սպիացման հայտնաբերմանը
• մագնիսա-ռեզսոնանսային էլաստոգրաֆիա, որը ՄՌՏ պատկերումը զուգակցում է ձայնային ալիքների հետ և արդյունքում արտածում է հյուսվածքների պնդության և ճկունության վիզուալ քարտեզ (էլաստոգրամմա):

Լյարդային հյուսվածքի հետազոտություն

Եթե այլ թեստերի արդյունքները կասկածելի են, բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ լյարդային հյուսվածքի փոքր նմուշառում (լյարդի բիոպսիա), որը ենթարկվում է լաբորատոր զննման: Վերջինս թույլ է տալիս հայտնաբերել բորբոքման կամ սպիացման նշաններ:

Լյարդի բիոպսիան իրականացվում է որովայնի պատով դեպի լյարդ ներմուծված ասեղով: Այն թեև ստեղծում է որոշակի անհարմարավետություն, սակայն այսօր դարձել է առավել քիչ վտանգավոր միջամտություն։