Skip to main content

Շաքարային դիաբետը մի շարք տարբեր հիվանդությունների հավաքական անունն է, որի ժամանակ օրգանիզմը չի կարողանում ապահովել արյան գլյուկոզի կայուն նորմալ մակարդակ։

Գլյուկոզը շաքարի տեսակներից մեկն է, այստեղից էլ գալիս է այս հիվանդությունների շաքարային դիաբետ կամ շաքարախտ անվանումը, թեև ներկայում ավելի հաճախ օգտագործում են դիաբետ անվանումը:

Դիաբետի ժամանակ արյան գլյուկոզը պատշաճ ձևով չի յուրացվում բջիջների կողմից, ուստի մնում ու կուտակվում է արյան մեջ՝ հանգեցնելով արյան շաքարի մակարդակի բարձրացման, որը կոչվում է հիպերգլիկեմիա։

Դիաբետի տեսակները

Բժիշկները սովորաբար առանձնացնում են դիաբետի երեք հիմնական տեսակներ, որոնք իրականում լրիվ տարբեր հիվանդություններ են:

1-ին տիպի դիաբետ

1-ին տիպի դիաբետը աուտոիմուն հիվանդություն է, որի ժամանակ օրգանիզմի իմունային համակարգը սկսում է գրոհել և վնասել ենթաստամոքսային գեղձի ինսուլին արտադրող բջիջները։ Արդյունքում, քչացած ինսուլինը չի կարողանում կարգավորել գլյուկոզի նյութափոխանակությունը, և 1-ին տիպի դիաբետով հիվանդները ստիպված են լինում օրգանիզմի արտադրած բնական ինսուլինի պակասը լրացնել բժշկի կողմից նշանակված արհեստական ինսուլինով։ Այդ իսկ պատճառով 1-ին տիպի դիաբետը նաև ներկայացվում է որպես ինսուլինակախյալ (ինսուլին-կախված) դիաբետ։

Հիվանդությունը կարող է ի հայտ գալ բոլոր տարիքներում, սակայն ավելի հատուկ է երեխաներին և դեռահասներին (պատանեական դիաբետ)։

Իմացե՛ք ավելին 1-ին տիպի դիաբետի մասին

2-րդ տիպի դիաբետ

2-րդ տիպի դիաբետը կապված է ժառանգական գործոնների և ապրելակերպի ռիսկի գործոնների հետ, ներառյալ անառողջ սննդակարգը, անբավարար ֆիզիկական ակտիվությունը, ավելորդ քաշը կամ գիրությունը։ Դիաբետի այս տեսակը անվանում են նաև«ինսուլին ոչկախյալ (ինսուլին-անկախ) դիաբետ:

2-րդ տիպի դիաբետով հիվանդները կարող են վերահսկել իրենց այս վիճակը ապրելակերպի առողջացման շնորհիվ։ Այնուամենայնիվ, որոշ դեպքերում անհրաժեշտություն է ծագում արյան գլյուկոզի բարձր մակարդակը կարգավորել և կայունացնել դիաբետի դեղերի, երբեմն էլ՝ ինսուլինի միջոցով։

2-րդ տիպի դիաբետը հիմնականում զարգանում է 40-ն անց մարդկանց մոտ, թեև վերջին տարիներին ավելի ու ավելի հաճախ է ավելի երիտասարդների մոտ ախտորոշվում դիաբետի այս տեսակը։

Իմացե՛ք ավելին 2-րդ տիպի դիաբետի մասին

Հղիների (գեստացիոն) դիաբետ

Դիաբետի այս տեսակը հանդիպում է կանանց մոտ հղիության ընթացում։ Սովորաբար, այս վիճակը ծննդաբերությունից հետո ինքնուրույն անհետանում է, սակայն, գեստացիոն դիաբետը բարձրացնում է կնոջ հետագա կյանքում 2-րդ տիպի դիաբետի զարգացման հավանականությունը։

Գեստացիոն դիաբետը կարող է վերահսկվել առողջ սննդակարգի և ֆիզիկական վարժանքների օգնությամբ, թեև, դիաբետի դեղերը, այդ թվում ինսուլինը, կարող են դառնալ անհրաժեշտ՝ արյան գլյուկոզի մակարդակը կարգավորելու և հղիության ընթացքը բարդություններից զերծ պահելու համար։

Իմացե՛ք ավելին գեստացիոն դիաբետի մասին։

Հոդվածը հրապարակվել է՝ 13-04-2018
Վերջին վերանայում՝ 29-04-2024